Հոկտեմբերի 18-ին Հայաստանի կառավարությունը հաստատել է իր ծրագիրն ու այն ուղարկել Ազգային ժողով, որտեղ վաղը այն պետք է սկսի քննարկվել լիագումար նիստում և գործնականում կասկած չկա, որ կառավարության ծրագիրը կընդունվի: Չընդունելն ըստ էության ներկայումս չի բխում որևէ մեկի շահերից, որովհետև դա կնշանակի ստանձնել պատասխանատվություն իրավիճակի համար: Ընդունելով կառավարության ծրագիրը, իրավիճակի համար պատասխանատվությունը բոլորը թողնում են Կարեն Կարապետյանի և նրա կառավարության ուսերին: Իսկ քանի որ ոչ ոք չգիտե, թե ինչ կարող է լինել ապագայում և ինչ է սպասվում ներքին ու արտաքին զարգացումներում, բայց բոլորը լավ գիտեն, որ իրավիճակը թե ներսում, թե դրսում բարդ է, ոչ ոք չի ցանկանա «քավության» միանգամայն պատրաստի «նոխազի» պարագայում հարվածը վերցնել իր վրա: Կարեն Կարապետյանը կառավարության ծրագրի ընդունումից հետո հայտարարել է, որ իր կարծիքով ձևակերպել են բավականին հետաքրքիր ծանրաձող, որը վերցնելու համար պետք է կենտրոնացնեն բոլոր ուժերը: Բայց ինչ է նշանակում բոլոր ուժերը: Սա մի հարց է, որը առ այսօր չունի հստակ պատասխան:
Ավելին, այսօր այդ հարցն առավել քան երբևէ չունի հստակ պատասխան: Պարզ չէ, օրինակ բոլոր ուժերի մեջ մտնո՞ւմ է արդյոք Հովիկ Աբրահամյանն իր իշխանական ամբողջ սեգմենտով, իր տնօրինած ռեսուրսներով, որոնք ամենևին քիչ չեն Հայաստանում, ունեն տնտեսական մեծ տեսակարար կշիռ: Թե՞ Հովիկ Աբրահամյանը կոնկրետ իր ուժերը բացարձակապես չի կենտրոնացնելու և սպասելու է հակառակին՝ թե ինչպես է Կարեն Կարապետյանը «ծանրաձողը» գցելու ոտքին: Եթե Կարեն Կարապետյանը բոլոր ուժերը կենտրոնացնել ասելով նկատի ունի լոկ իր շրջանակում եղած ռեսուրսը, ապա այստեղ էլ հարց է առաջ գալիս, թե ինչ է անելու Կարապետյանը այդ շրջանակից դուրս եղած ռեսուրսի հետ: Իսկ այդ ռեսուրսը անկասկած հակադիր է լինելու Կարապետյանի շրջանակին, որովհետև ցանկացած, անգամ կոսմետիկ փոփոխություն ստատուս-քվոյի և նրա շահառուների համար առաջացնում է մտավախություններ, կասկածներ, և ըստ այդմ առաջ բերում ինքնապաշտպանական վարքագիծ: Այնպես որ, ոչ մի կասկած չկա, որ Հայաստանում իշխանական համակարգը առաջիկա ամիսներին անցնելու է խորը ինքնապաշտպանական հոգեբանության, կամ ինչպես մարզական մեկնաբաններն են սիրում կրկնել, կամ ինչպես հենց Կարեն Կարապետյանն է մարզական բառապաշարով ձևակերպել կառավարության ծրագիրն ու առաջիկա զարգացումը, այս դեպքում էլ իշխանական ամբողջ համակարգը ըստ էության սկսելու է առաջիկա ամիսներին խաղալ երկրորդ համարով: Իսկ Կարեն Կարապետյանը ոչ միայն ծանրաձողը պետք է բարձրացնի, այլ ձողը գլխավերևում պահած կամ պահելու համար պետք է խաղա առաջին համարով: Իսկ ինչպես հայտնի է, այսպես ասած քանդելն ավելի հեշտ է, քան կառուցելը:
Կարեն Կարապետյանը պետք է խաղ կառուցի, իսկ իշխանական համակարգը պետք է փորձի քանդել այդ խաղն ու պահել ստատուս-քվոն: Ընդ որում, այդ իրավիճակը առավել սուր է լինելու խորհրդարանական ընտրություններից հետո, որովհետև մինչև այդ Կարեն Կարապետյանի մեծ տապալումով շահագրգռությունը մեծ չի լինի, քանի որ նրա հաջողությունից է կախված, թե ինչպիսի հասարակական մթնոլորտ կլինի խորհրդարանական ընտրություններում: Եվ այստեղ, եթե Կարապետյանը չկարողանա արձանագրել նկատելի արդյունք, որն իսկապես լրջագույն փոփոխություն կապահովի հասարակական մթնոլորտում, ապա ընտրություններից հետո նրա համար առավել դժվար է լինելու ոչ միայն այն առումով, որ ՀՀԿ-ն այլևս վերարտադրության խնդիրը կարող է լուծած լինել և ավելի անկաշկանդ լինել ստատուս-քվոյի պահպանման հարցում: Բանն այն է, որ եթե Կարապետյանը չհաջողի այնպես, որ հանգեցնի հասարակական տրամադրությունների էական փոփոխության, գործնականում բան փոխի երկրում՝ բան փոխի հասարակության համար շոշափելիորեն, ապա նշանակում է, որ ՀՀԿ-ի ընտրական արդյունքները ստանալու հարցում կրկին գործի են դրվելու հին ու փորձված ռեսուրսները, այլ կերպ ասած քրեական, թաղային հեղինակությունները, օլիգարխները, նրանց ենթակա զանազան սուբյեկտները: Իսկ դա նշանակում է, որ եթե ընտրությունների արդյունքը մնա նրանց ուսերին, ընտրություններից հետո նրանք առավել ագրեսիվ պահանջելու են իրենց գործի վարձը: Կպահանջեն իհարկե Սերժ Սարգսյանից, բայց վճարողը անկասկած լինելու է Կարեն Կարապետյանը:
Այսպիսով, բոլոր ուժերը կենտրոնացնելը անկասկած չի ստացվելու, չի ստացվելու ով էլ որ փորձի դա: Հայաստանի իշխանական համակարգում բոլոր ուժերը ապակենտրոնացած են իրենց կամքից անկախ, պարզապես բնազդով, որովհետև զգում են նավի խորտակումը: Ընդ որում, նավը Հայաստանը չէ, նավը Ռուսաստանն է՝ համակարգի գլխավոր հովանավորը: Հայաստանը մակույկն է, այսինքն այն Հայաստանը, որը նրանց կառավարման հետևանքն է: Երբ բոլորը մեծ նավի վրա են, մակույկում տեղի համար կռիվ չկա: Երբ նավը խորտակվում է, այդժամ է պարզ դառնում, որ մակույկի տեղը խիստ քիչ է բոլորի համար և անխուսափելի է, որ շատերը չմնան դրսում: Ներկայումս Հայաստանում ընթանում է մեծ կռիվ մակույկում տեղի համար, հետևաբար ուժերը ոչ միայն չեն կենտրոնանալու, այլ ուղղակի հակադրվելու են: Ծանրաձողը իրականում կառավարության ծրագիրը չէ: Ծանրաձողը այդ իրականությունն է, ծանրաձողը Հայաստանի իշխանական համակարգում առկա ճգնաժամն է և Կարեն Կարապետյանն իրականում շատ ավելի ընդգրկուն բեռի տակ է, քան կարող է նրան թվալ առաջին հայացքից: Ընդ որում, նաև առաջին հայացքից է միայն թվում, թե այդ բեռը հնարավոր է թեթևացնել հանրության հանդեպ տեղեկատվական մեկուսացման քաղաքականություն վարելու միջոցով: Որովհետև եթե կա մեկը, որ կարող է օգնել Կարապետյանին կրել այդ բեռը՝ եթե նա իսկապես ցանկանում է դա, ապա դա հասարակությունն է:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի