Թուրք հնագետները հայտնաբերել են քաղաքային կոյուղու հին համակարգ, որը ստեղծվել է դեռևս Ուրարտու պետության ժամանակ: Hurriyet թերթի հաղորդմամբ՝ Վան նահանգի Չավուշթեփե ամրոցի շրջանում գիտնականներն ամբողջովին ուսումնասիրել են ստորգետնյա ջրահեռացման խողովակները, որոնք մի քանի դար առաջ են մոնտաժվել:
Հնագետները հայտնաբերել են կոյուղու 1 մ տրամագծով ճյուղավորված համակարգ: Այն պատրաստված է եղել իրար մանրամասնորեն հարմարեցված քարերով մեծ խորության վրա:
«Ուրարտու պետության բնակիչները մանրամասնորեն մտածել են՝ որտեղ և ինչ կառուցել,- նշում է գիտական խմբի ղեկավար, համալսարանի հնագիտության բաժնի պրոֆեսոր Յուզյունջու Ռաֆետ Չավուշօղլուն:- Նրանք բոլոր կառույցները կառուցել են նախագծին խստորեն համապատասխանությամբ: Երբ Ուրարտուի բնակիչները 2800 տարի առաջ սկսել են այս քաղաքի կառուցումը, նրանք առաջնորդվել են խիստ կանոններով: Դա շատ կարևոր է մեզ համար: Մենք գործ ունենք ինժեներային հրաշքի հետ: Ուրարտուի բնակիչները շատ քաղաքակիրթ են եղել, նրանց պալատները ջրային կոյուղու համակարգ են ունեցել՝ մտահղացմամբ համեմատելի ժամանակակիցի հետ»:
Ուրարտուն կամ Վանի թագավորությունը պետություն է Հայկական լեռնաշխարհում՝ մ.թ.ա. 9-6-րդ դարերում։ Թագավորության արքաների թողած արձանագրություններում երկիրը կոչվում է Բիայնիլի, երբեմն՝ Նաիրի, ասորեստանյան աղբյուրներում այն հիշատակվում է որպես Ուրարտու, իսկ Աստվածաշնչում՝ Արարատյան թագավորություն անուններով։
