Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի հրամանագրով Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Էդվարդ Նալբանդյանը պարգևատրվել է շքանշանով՝ ՌԴ հետ բարեկամությունն ու գործակցությունն ամրապնդելու համար:
Պետք է ասել, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը չափազանց ցածր է գնահատել Էդվարդ Նալբանդյանի ծառայությունը: Բանն այն է, որ հայ-ռուսական «բարեկամության» համար նրա արածը արժանի էր առնվազն ցմահ բիզնես-դասի ավիատոմսերով, որով Նալբանդյանը կճանապարհորդեր ամբողջ աշխարհում և կամրապնդեր հայ-ռուսական բարեկամությունը: Այլապես նա այդ բանն այժմ անում է Հայաստանի հարկատուների հաշվին: Նրանց հաշվին Նալբանդյանը ամբողջ աշխարհով պտտվում է և առաջ տանում Ռուսաստանի Դաշնության շահերը: Թող նա այդ բանն անի Ռուսաստանի հարկատուների հաշվին:
Բայց Պուտինը, հավանաբար, Նալբանդյանին արժանի չի համարել դրան, դրա համար էլ տվել է միայն շքանշան՝ առանց բիզնես-դասի ցմահ ավիաաբոնեմենտի: Թեև չի բացառվում, որ դա պայմանավորված է ոչ թե անարժանությամբ, այլ պարզապես անհրաժեշտության պակասով: Այսինքն՝ Պուտինը հավանաբար Նալբանդյանին շնորհել է հրաժեշտի շքանշանը և ճանապարհորդել՝ Ռուսաստանի շահերի համար, նրան երևի թե այլևս հարկ չի լինի մոտ ապագայում, ասենք՝ առնվազն Հայաստանի խորհրդարանի ընտրությունից հետո:
Բանն այն է, որ դրա անհրաժեշտությունը վերանում է: Նալբանդյանն արել է, ինչ կարող էր: Նա իր ամբողջ ներուժը ծառայեցրել է Հայաստանի միջազգային սուբյեկտության և ինքնիշխանության չեզոքացման և Հայաստանը ռուսական քաղաքականության կցորդի վերածելու համար: Այդ գործում նա իսկապես հասել է մեծ հաջողությունների՝ Հայաստանի արտգործնախարարությունն ըստ էության վերածելով ձևական կառույցի:
Դրա ցավալի և խոսուն արտահայտությունը մենք տեսանք ապրիլյան պատերազմի օրերին, երբ ամբողջ հասարակությունը փնտրում էր Հայաստանի արտգործնախարարին, փորձում էր հասկանալ, թե որտեղ է նա, ինչպես է պաշտպանում ագրեսիայի ենթարկված պետության շահերը, ում առաջ է հարցեր բարձրացնում և այլն: Սակայն Նալբանդյանը երևի այդ օրերին էլ զբաղված էր հայ-ռուսական հարաբերությունների գործում իր ավանդը բերելով, որովհետև ապրիլյան պատերազմը առնչվում էր Հայաստանի շահերին ու անվտանգությանը, իսկ Պուտինը դրա համար մեդալ չի տալիս:
Մյուս կողմից, սակայն, ապրիլյան պատերազմն ըստ երևույթին չար կատակ խաղաց Նալբանդյանի հետ, և չնայած նա ջանք ու եռանդ չէր խնայել Հայաստանը Ռուսաստանի կցորդ դարձնելու համար, սակայն պատերազմը պարզեց, որ խնդիրը այլ տեղ է, և ռուսական պլաններին ու Ադրբեջանի հետ գործարքներին խանգարում է հայկական բանակը: Ըստ այդմ, արտաքին քաղաքականության ոլորտում այլևս անելիք չկա: Թիրախը պաշտպանական ոլորտն է, որտեղ Մոսկվան սկսել է գործել այլ մեթոդներով: Իսկ Նալբանդյանն արդեն բացահայտված և վառված խաղաքարտ է, որ շքանշանից բացի՝ երևի կարող է ակնկալել մեկ էլ մի պատվավոր թոշակ Ռուսաստանից, ինչպես Հայաստանի բարձրագույն իշխանության այլ թոշակառու ներկայացուցիչներ:
