Օգոստոսի 23-ը Հայաստանի նորագույն պատմության ամենանշանավոր օրերից մեկն է: Ուղիղ 26 տարի առաջ՝ 1990 թ. օգոստոսի 23-ին, Հայաստանի Գերագույն խորհրդի առաջին նստաշրջանն ընդունեց պատմական փաստաթուղթ՝ «Հռչակագիր Հայաստանի անկախության մասին», որով ազդարարվեց Հայաստանի անկախ պետականության վերակերտման գործընթացի սկիզբը: Այսպիսով, 1920 թ. անկախ պետականությունը կորցնելուց 70 տարի անց հայ ժողովուրդը կրկին ոտքի կանգնեց ազատ ապրելու իր բնական իրավունքը պաշտպանելու և իրացնելու համար: Բայց արդյոք պատրա՞ստ էին ժողովուրդը և նրան ղեկավարող քաղաքական շարժումը այդպիսի պատասխանատվություն վերցնելու, մենք պատրա՞ստ էինք անկախ պետություն դառնալու, թե՞ ոչ, և ի՞նչ իրավիճակում էր տեղի ունենում Հայաստանի անկախ պետականության վերածնման գործընթացը գործընթացը: Այս թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է պատմագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Ներսիսյանը:
«Օգոստոսի 23-ի Հռչակագիրը ընդունվեց աշխարհաքաղաքական այնպիսի գործընթացների արդյունքում, երբ արդեն ավարտվել էր «սառը» պատերազմի քաղաքականությունը, արդեն փաստացի Խորհրդային Միությունը վերջին ճգնաժամային օրերն էր ապրում, փլուզվում էր: Դա միայն գորբաչովյան վերակառուցման քաղաքականությամբ չէր պայմանավորված, այլ «սառը» պատերազմում հաղթեց Արևմուտքը»:
Ինչ վերաբերում է 1990թ. օգոստոսի 23-ին ընդունված Հայաստանի անկախության Հռչակագրին, Ա. Ներսիսյանը նշեց, որ դա կարևորագույն փաստաթուղթ էր, որովհետև ստեղծվում էր Հայաստանի երրորդ Հանրապետությունը:
Ա. Ներսիսյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանի անկախությանը պատրաստ չէինք. «Մեր անկախությունը եկել է անակնկալ, մենք չենք նախապատրաստվել մինչև 1990թ. օգոստոսի 23-ը: 1989-ի շարժումը երբ որ սկսվեց, անկախության հարց չի դրել, դրել է Արցախի և Հայաստանին միավորման հարցը»:
Պատմաբանի կարծիքով՝ անկախության գաղափարն այսօր վտանգված է:
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
