Իլհամ Ալիևի հասարակական-քաղաքական հարցերով խորհրդական Ալի Հասանովը երեկ հայտարարել է, որ Բաքուն պատրաստ է միջնորդել Ռուսաստանի և Թուրքիայի հաշտության համար: Այս հայտարարությունը հնչում է Ստամբուլում Էրդողան-Ալիև հանդիպումից հետո, ինչը հիմք է տալիս ենթադրելու, որ ադրբեջանցի պաշտոնյայի հայտարարությունը, ըստ էության, կարող է լինել ավելին, քան զուտ դիվանագիտական պասաժը, այսպես ասած, խաղաղասիրական ջանքի դրսևորումով:
Բանն այն է, որ Բաքուն նման միջնորդական հավակնություններ ներկայացնում էր նախորդ տարի նոյեմբերին, երբ ռուս-թուրքական օդանավային միջադեպը նոր էր տեղի ունեցել, և ըստ էության նոր էին լարվել երկու երկրների հարաբերությունները: Սակայն Բաքվի այդ հավակնությունը ոչ Անկարային պետք եկավ և ոչ էլ Ռուսաստանին: Եվ ահա, Ստամբուլում Էրդողան-Ալիև հանդիպումից հետո Ադրբեջանը կրկին հայտարարում է միջնորդության մասին, միջնորդության պատրաստ լինելու մասին, ինչը կարող է նշանակել, որ Բաքվին այդ մասին որոշակի մտքեր փոխանցել է Թուրքիան:
Այս ֆոնին հետաքրքրական է դիտվում ՌԴ նախագահ Պուտինի շնորհավորական ուղերձը Ալիևին՝ Ադրբեջանի անկախության օրվա առթիվ, որում Պուտինը խոսում է Ադրբեջանի միջազգային բարձր հեղինակության մասին: Իսկ ի՞նչն է կարևոր որևէ միջնորդական առաքելության համար: Իհարկե, միջազգային հեղինակությունը:
Եվ այս առումով ստացվում է բավական ներդաշնակ մի պատկեր՝ Ալիևը հանդիպում Էրդողանին, ադրբեջանցի պաշտոնյան հայտարարում է ռուս-թուրքական հարաբերության միջնորդ լինելու պատրաստակամության մասին, Պուտինը Ադրբեջանի հեղինակությունն է արձանագրում:
Սա իսկապես ուշագրավ, իսկ Հայաստանի համար պարզապես վտանգավոր ներդաշնակություն է, եթե հիշենք, թե ինչ էր ասել Պուտինը Թուրքիայի հետ հարաբերության մասով՝ հաշտ Ռուսաստանն ու Թուրքիան միմյանց հետ պատրաստ են շատ հեռուն գնալ: Եվ չի բացառվում, որ ապրելով անհաշտության մեջ մի քանի ամիս, ռուսներն ու թուրքերը հասկացան, որ աշխարհաքաղաքական հետաքրքրությունները տուժում են: Իսկ Ռուսաստանն ու Թուրքիան աշխարհաքաղաքական հետաքրքրությունները տարածաշրջանում բավարարում են հայերի հաշվին՝ պատմականորեն:
Այս տեսանկյունից զարմանալի չէ, որ Բաքուն միջնորդության մասին վերստին հայտարարում է ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացում վիեննական զարգացումների ֆոնին, ապրիլյան իր համար, ըստ էության, անհաջող ռազմական գործողություններից հետո: Եվ ոչ միայն իր համար, այլ նաև Ռուսաստանի, որին չհաջողվեց հասնել խաղաղապահների տեղակայումն անխուսափելի դարձնող վիճակի՝ հայկական բանակը խառնեց պլանները իր հերոսական դիմադրությամբ:
Եվ հիմա, ըստ երևույթին, եռյակը որոշել է, որ ուժերը պետք է միավորել առավել ևս, որ վիեննական գործընթացից նկատվեցին ղարաբաղյան խնդրում ռուսական գերիշխանության սահմանափակման կամ նվազեցման տանող միտումներ: Թուրքիան այդ առումով ավելի շուտ էր հայտնվել որոշակի իզգոյացած վիճակում: Եվ եթե սահմանափակվեն նաև ռուսական հնարավորությունները, ապա Թուրքիայի և Ռուսաստանի համար տարածաշրջանը որպես պարբերաբար համատեղ բաժանման ենթարկվող կարկանդակ, այն էլ հայության հաշվին, կարող է անդառնալի կորչել ձեռքից: Ըստ երևույթին այդ պատճառով էլ աճել է հաշտության տենչը:
