Friday, 29 03 2024
Սուրեն Պապիկյանը հետևել է «Բաղրամյան» զորավարժարանում անցկացված զորախաղերին
10:15
Նավթի գներն աճել են. 28-03-24
Քարաթափում Լանջազատ գյուղի մոտակայքում
Սյունիքի միջանցքի հարցը չլուծվեց՝ անցան Տավուշ. ռուս-ադրբեջանական նոր խաղեր
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է
Եվլախը իր ճակատին դաջած անձը գուցե հրահանգ ունի ազգամիջյան բախումներ հրահրելու
Տեղումներ չեն սպասվում
Կա ահաբեկչության վտանգ․ ՌԴ հատուկ ծառայությունները հիբրիդային պատերազմ են մղում Հայաստանի դեմ
Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են. «Հրապարակ»
Գյումրիում Նիկոլ Փաշինյանին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել. «Ժողովուրդ»
Իշխան Սաղաթելյանի հոր նկատմամբ դատախազությունը հարուցել է քրեական հետապնդում. «Հրապարակ»
Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա՞. «Հրապարակ»
08:30
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում. «Ժողովուրդ»
Նիկոլ Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար. «Հրապարակ»
Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին. «Ժողովուրդ»
Ովքե՞ր են ընդգրկված լինելու Հայկ Մարությանի նոր կուսակցությունում. «Ժողովուրդ»
Էրդողանի կասկածները եւ խաղաղությունն ու պատերազմը Կովկասում
Սուրեն Պապիկյանը ծանոթացել է նաև ՀՀ ռազմարդյունաբերության նորագույն նմուշներին
Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը. Անդրեասյան
ՔՊ նիստում քննարկվել են եվրոպական կուսակցական միությունների գաղափարախոսությունները
«Դժվարին որոշում եմ կայացրել` չհավակնել Բարձրագույն դատական խորհրդի դատավոր անդամի թափուր տեղին». Վազգեն Ռշտունի
«Ռուսաստանը հաջողության է հասնում այնտեղ, որտեղ դրա կարիքն ունի»․ Պուտին
Հրազդանում մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Վլադիմիր Վարդանյանը կմասնակցի Մարդու իրավունքերի եվրոպական դատարանի դատավորների ընտրության հանձնաժողովի նիստին
Ծեծի է ենթարկել իր անչափահաս դստերը և փորձել սեռական հարաբերություն ունենալ նրա հետ
Այն, ինչ կներվի Բաքվին, չի ներվի Երևանին. Կրեմլը բաց է խաղում
ԵՄ ներկայությունը Բաքվին հանգիստ չի տալիս
Ադրբեջանը «կլրջացնի՞» ՀԱՊԿ-ի հետ ընկերությունը
Ազատագրվել ռուսական կախվածությունից. եվրաինտեգրման առաջնահերթությունները

ԱՊՊԱպետական ԱՊՊԱշնորհություն

Հայաստանում ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրության (ԱՊՊԱ) սակագներն ու պատահարների վնասների փոխհատուցման գումարների չափը, մեղմ ասած, զարմանք են հարուցում:
Երբ այդ սակագները (պոլիսների ձեռքբերման տարեկան արժեքները) համեմատում ենք Արեւելյան Եվրոպայի երկրների համանման ապահովագրության սակագների հետ, տեսնում ենք, որ Հայաստանի պոլիսները համարյա նույն գինն ունեն, ինչ որ արեւելաեվրոպական երկրների պոլիսները:
Սակայն պատահարների հետեւանքով վնասի փոխհատուցման գումարները, ընդհակառակը, Հայաստանում մի քանի տասնյակ անգամ ավելի փոքր են, քան Արեւելյան Եվրոպայի երկրներում: Եվ սա այն պարագայում, երբ միջին աշխատավարձը Հայաստանում մի քանի անգամ զիջում է այդ երկրների համապատասխան ցուցանիշները: Այսպես, Արեւելյան Եվրոպայի` Եվրամիության կազմի մեջ մտնող երկրներում «կանաչ քարտ» (մեր ԱՊՊԱ պոլիսների համարժեքն է) կարելի է ձեռք բերել` տարվա համար վճարելով միջինը 160-170 դոլար, ինչը դրամի վերածելով` կստանանք 60-65 հազար դրամ, այսինքն` մոտավորապես այնքան, որքան վճարելու են հայաստանցիները ԱՊՊԱ պոլիսներ ձեռք բերելու համար (մեր պոլիսների սակագները տատանվում են 19 հազարից 106 հազար դրամի սահմաններում): Այդ երկրներում գույքային վնասը փոխհատուցելու համար ապահովագրական ընկերությունները տալիս են ավելի քան 120 հազար դոլար (43 մլն դրամից ավելի), իսկ առողջությանը պատճառված վնասը փոխհատուցելու համար` ավելի քան 600 հազար դոլար (200 մլն դրամից ավելի): Աբսուրդներից մեկը հենց այն է, որ ՀՀ-ում գույքային վնասը փոխհատուցելու առավելագույն գումարը 1.5 մլն դրամն է, իսկ առողջությանը պատճառված վնասի առավելագույն գումարը (մահվան դեպքում) 3 մլն դրամը: Այսինքն` եթե պոլիսի սակագները ՀՀ-ում ու Արեւելյան Եվրոպայի երկրներում գրեթե նույնն են, ապա պատահարի դեպքում ՀՀ-ում ապահովագրական ընկերությունները մի դեպքում 30, մյուս դեպքում մոտ 60 անգամ պակաս փոխհատուցում են տալու, քան Արեւելյան Եվրոպայի երկրներում: Իսկ միջին աշխատավարձերի համեմատությունը ցույց է տալիս, որ մեզ համար իրականում շատ ծանր է լինելու տարեկան 40-50 հազար դրամ պարտադիր ապահովագրավճար վճարելը: Այսպես, Մերձբալթյան երկրներում, 2008թ. տվյալներով, միջին անվանական աշխատավարձը կազմել է 400-500 եվրո, ինչը այդ տարվա միջին փոխարժեքով կազմում է 180-225 հազար դրամ: Հունգարիայում միջին աշխատավարձը 2008-ին կազմել է 580 եվրո (260 հազար դրամ), Չեխիայում` 625 եվրո (281 հազար դրամ), Լեհաստանում` 715 եվրո (321 հազար դրամ): Հայաստանում 2008թ. միջին աշխատավարձը կազմել է 91 հազար դրամ: Այս տարվա օգոստոսին այն կազմել է 106 հազար դրամ: Այսինքն` Հայաստանում միջին աշխատավարձը 2-4 անգամ ավելի քիչ է, քան Արեւելյան Եվրոպայի երկրներում, սակայն ապահովագրական պոլիսների սակագները նույնն են, իսկ փոխհատուցման վճարները տասնյակ անգամ զիջում են եվրոպական երկրների ցուցանիշներին: Իհարկե, նման հսկայական տարբերությունը բացատրություն ունի: Օրինակ` չնայած ՀՀ-ում 1000 բնակչի հաշվով ավտոտրանսպորտային պատահարների թիվը շատ ավելի մեծ է, քան եվրոպական երկրներում, սակայն մեր ապահովագրական ընկերությունները չունեն համապատասխան պատմություն, փորձ, եւ որ ամենակարեւորն է` նրանց կապիտալի ծավալը շատ փոքր է, ինչը ենթադրում է, որ ռիսկերի հիմնական մասը ընկերությունները փոխհատուցելու են հենց պարտադիր ավտոապահովագրությունից հավաքագրած միջոցների հաշվին: Այսպես, ըստ ԿԲ-ի վերջերս հրապարակած «Ապահովագրական ընկերությունների ամփոփ տվյալներ» զեկույցի, ՀՀ-ում գործող բոլոր 10 ապահովագրական ընկերությունների ընդհանուր ակտիվների գումարը այս տարվա սեպտեմբերի 30-ին կազմել է 19.7 մլրդ դրամ: Եթե հաշվի առնենք, որ ՀՀ-ում կա գրանցված 420 հազար մեքենա, իսկ ապահովագրական պոլիսների միջին արժեքը ընդունենք 40-50 հազար դրամ, ապա կստանանք, որ ԱՊՊԱ-ից տարեկան հավաքագրվելու է ավելի քան 17 մլրդ դրամ: Այսինքն` մոտավորապես այնքան, որքան այս պահի դրությամբ ապահովագրական բոլոր ընկերությունների ակտիվներն են: Սա անթույլատրելի է նախեւառաջ ռիսկերի տեսակետից: Ավելին, մեր ապահովագրական ընկերությունների փորձի պակասը իրեն զգացնել է տալու նաեւ ակտիվների կառավարման ժամանակ: Քանի որ ընկերությունները շատ փոքր են եւ հավաքած ապահովագրավճարներն էլ հիմնականում վերաապահովագրում են արտասահմանյան այլ ընկերություններում, ապա ակնհայտ է, որ ԱՊՊԱ-ի հսկայական գումարները ճիշտ տեղաբաշխելու խնդիրներ են առաջանալու: Այսինքն` ԱՊՊԱ ապահովագրավճարների տեղաբաշխման ռիսկայնությունը մեծ է լինելու (փորձի պակասի պատճառով), չեն բացառվում մեծ ծավալի կորուստներ, ինչը եւս ամբողջությամբ «ջարդվելու» է մեր քաղաքացիների գլխին:
Այնպես որ, մնում է միայն «ըմբռնումով» մոտենալ այս աննորմալ տնտեսական իրավիճակի ու մասնավորապես` չկայացած ֆինանսական հատվածի հերթական բացասական դրսեւորումներից մեկին: Թեեւ ճշմարտության դեմ չմեղանչելու համար պետք է նշել, որ այս բացասական դրսեւորումները` բարձր սակագները, համակարգի ֆինանսական բարձր ռիսկերը եւ փոխհատուցման փոքր գումարները, պարզապես երազ են թվալու` այն չարիքների համեմատությամբ, որ եկող տարվանից թափվելու են մեր գլխին: Խոսքը նախեւառաջ ԱՊՊԱ համակարգում ոստիկանության ունեցած մեծ դերի, ապահովագրական ընկերությունների օլիգարխացման եւ համակարգում վերահսկողության մեխանիզմների անորոշությանն է վերաբերում: Այս ամենի արդյունքում փոխհատուցում ստանալու համար ստիպված ենք լինելու այնքան ժամանակ, գումար ու նյարդեր ծախսել, որ այն ստանալը պարզապես իմաստ չի ունենալու:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում