Հայաստանում ԱԱԾ իրականացրած օպերացիան և ռուս-թուրքական հարաբերության լարումը, որ գրեթե զուգահեռ տեղի ունեցած զարգացումներ էին, էապես սրել են անվտանգության խնդիրը հայաստանյան հասարակական-քաղաքական օրակարգում: Եվ թվում է, որ այս իրավիճակը ադեկվատ է այն մարտահրավերներին, որոնց առաջ կանգնած է Հայաստանը: Սակայն երբ փորձում ենք իրավիճակը հասկանալ մի քանի պարզ հարցերով, ապա առավել քան պարզ է դառնում իրավիճակի ոչ ադեկվատությունը:
Մասնավորապես՝ իսկ ի՞նչ պետք է անի Հայաստանն այս մարտահրավերներին դիմագրավելու, անվտանգության սպառնալիքները չեզոքացնելու համար: Երբ համադրենք հնարավոր պատասխանները և ամփոփենք, ընդհանրացնենք, ապա կարելի է ձևակերպել հետևյալ կերպ՝ Հայաստանը պետք է զարգանա, դառնա ամուր պետություն, որպեսզի կարողանա կենսունակ ինստիտուտներ ձևավորել՝ և ներքին, և արտաքին անվտանգության մարտահրավերներին դիմագրավելու համար:
Իսկ ո՞րն է զարգացման առաջնային հիմքը: Իհարկե՝ տնտեսությունը: Ժամանակակից աշխարհում անվտանգություն հասկացությունը տնտեսության անքակտելի մասն է, և առանց զարգացած տնտեսության անհնար է հասարակական-քաղաքական ինստիտուցիոնալ զարգացվածություն, իսկ առանց դրա էլ անհնար են անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ: Եվ ըստ այդմ՝ ինչքան Հայաստանում անվտանգության խնդիրը սրվում և օրակարգային է դառնում՝ անկախ առիթներից, այնքան շատ ավելի օրակարգային և սուր պետք է դառնա տնտեսական բանավեճը, բանավեճը տնտեսական իրողությունների ու զարգացումների, տնտեսական քաղաքականության շուրջ:
Սակայն այսօր տեղի է ունենում հակառակը, և անվտանգության մարտահրավերներին ի պատասխան՝ հասարակությանը հորդորներ են հնչում ինչ-որ զգոնության, համախմբվածության, ինչ-որ լրջության մասին: Կարելի է պատկերացնել, որ իշխանությունը այնքան լուրջ է, որ մնացել է միայն հասարակական անլրջությունը:
Այն, որ գոնե հասարակությունը պետք է շատ լուրջ վերաբերվի անվտանգության մարտահրավերներին՝ որևէ կասկած չի հարուցում: Սակայն այդ լրջությունը պետք է ոչ թե վերացական խոսքերի արտահայտում լինի, այլ հակառակը՝ շատ կոնկրետ խոսակցություն անվտանգության և ընդհանրապես պետական կենսունակության առանցքի՝ տնտեսության շուրջ: Լրջությունը կարող է և պետք է լինի հենց սա, արտահայտվի հենց այս հարցադրումներով: Եվ ուրեմն՝ հասարակական-քաղաքական օրակարգի առաջնային կետում այսօր պետք է հայտնվի բանավեճը տնտեսական քաղաքականության, տնտեսական զարգացմանն ուղղված քայլերի շուրջ, առանջին հերթին՝ մրցակցային միջավայրի ձևավորման շուրջ, մենաշնորհների և օլիգոպոլիաների դեմ պայքարին ողղված գործնական քայլերի շուրջ:
Երբ մենք խոսում ենք ռուս-թուրքական լարումից բխող վտանգների մասին, ապա չենք կարող խոսել, ասենք, հայկական զորագնդերը մարտական պատրաստվածության բերելու մասին, փոխարենը մենք պետք է խոսենք այն մասին, որ Հայաստանը պարտավոր է ավելացնել իր տնտեսական պոտենցիալը՝ ինքնուրույն քաղաքականություն վարել կարողանալու և այդ քաղաքականության արդյունքում սեփական վտանգները չեզոքացնելուն ուղղված դիվանագիտություն բանեցնելու համար:
Որևէ խնդիր՝ լինի քաղաքական կամ դիվանագիտական, Հայաստանը կարող է ինքնուրույն լուծել միմիայն տնտեսական դիվերսիֆիկացիաների խնդիրը լուծելուց հետո: Սա աքսիոմատիկ ճշմարտություն է:
Սակայն այսօր ըստ էության տեղի է ունենում հակառակը, և առկա վտանգները Հայաստանում ստվերում են թողել ամենակարևորի մասին հարցերը կամ՝ ամենագործնականի մասին հարցերը, որ պետք է քննարկվեն և ներկայացվեն իշխանությանը շատ կոնկրետ պահանջներով:
Այդ տեսանկյունից Հայաստանի անվտանգության թեմատիկայի ինտենսիվ շոշափումը՝ ներկայիս բովանդակությամբ, անուղղակիորեն, բայց գործնական տեսանկյունից լուծում է ընդամենը իշխանության անվտանգության հարցեր:
