«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Ռիչարդ Կիրակոսյանը
– Պարոն Կիրակոսյան, ռուսական ինքնաթիռի խոցումը Թուրքիայի կողմից արդյոք դիտավորություն էր , թե՞ ինչպես ռուսական կողմն է պնդում ծրագրված էր ԱՄՆ–ի և ՆԱՏՕ–ի կողմից։
– Թուրքիայի կողմից ռուսական ուղղաթիռը խոցելու որոշումը հնարավոր է բացատրել, եթե այս միջադեպը դիտարկենք ավելի լայն կոնտեքստում, այլ խոսքով, սա Թուրքիայի կողմից օտար ռազմական ուղղաթիռների խոցման առաջին դեպքը չէր։ Սա վերջինն էր այլ միջադեպերից միայն։ Ռուսական ուղղաթիռը խոցելու Թուրքիայի որոշումը փորձ էր ընդգծել ՆԱՏՕ-ի անվերապահ աջակցությունն իր գործողություններին, և այո, սա նշանակում է մեկ այլ լարված ուղղություն Ռուսաստանի, ՆԱՏՕ-ի և արևումուտքի միջև։
– Հաշվի առնելով առկա լարվածությունը, ձեր կարծիքով, ինչպես կզարգանան իրադարձություններն առաջիկայում։
– Իրադարձություններին հայկական տեսանկյունից դիտարկելիս ես շատ ուրախ եմ։ Ուրախ եմ, որ Մոսկվայի և Անկարայի միջև չափազանց սերտ գործակցությունն այլևս անցյալում է։ Այդ հարաբերությունները հենվում էին Պուտինի և Էրդողանի անձնական մտերմության վրա, իսկ հայկական տեսանկյունից սա դրական զարգացում է։ Բայց կարծում եմ, որ հակամարտությունն ու դիմակայությունն ավելի շատ դիվանագիտական, տնտեսական հետևանքներ կունենա, և խնդիրը ռազմական բախման չի հասնի։
– Ձեր կարծիքով, ինչ ընթացք կստանան թուրք–ադրբեջանական հարաբերությունները, եթե հաշվի առնենք, որ առկա զարգացումներից տպավորություն է, թե Ադրբեջանը նախապատվությունը տալիս է Ռուսաստանին։
– Ուղիղ ազդեցություն Ադրբեջանի և Թուրքիայի հարաբերությունները հազիվ թե կրեն, որովհետև Ադրբեջանն ու Թուրքիան արդեն այլ ուղղություններով խնդիրներ ունեն իրենց հարաբերություններում։ Մյուս կողմից վաղուց է ամրագրվել «Մեկ ազգ երկու պետություն» կոնցեպտը, միևնույն ժամանակ Ադրբեջանի հարաբերությունները բավական բարդ են զարգանում Թեհրանի հետ՝ Սիրիայի հարցում Իրանի դիրքորոշման պատճառով։
– Ստեղծված վիճակում ձեր կարծիքով ինչ կարող է, և պետք է անի պաշտոնական Երևանը։
– Ես աջակցում եմ Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի հայտարարությունը ռուսական ուղղաթիռի հետ կապված։ Այս իրավիճակը բարձրացնում է Հայաստանի տարածաշրջանային կարևորությունը, որպես ռեգիոնի շատ քիչ կայուն երկրներից մեկը, որը չի սպառնում իր հարևաններից և ոչ մեկին, այդ թվում՝ Ադրբեջանին։ Հայաստանը պաշտպանվողի դերում է. միևնույն ժամանակ միջազգային և տարածաշրջանային անվտանգության ապահովման կարևոր մասնակից։ Ռուսական ուղղաթիռի հետ տեղի ունեցած միջադեպից հետո Հայաստանը շատ ավելի կարևոր դեր է ստանում։
– Լեռնային Ղարաբաղի կոնֆլիկտի վրա այս իրավիճակը կարո՞ղ որևէ ձևով անդրադառնալ, թե ոչ։
– Ես ավելի շուտ կասեի ոչ։ Դժվար թե այս միջադեպն ուղղակի ազդի Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացի վրա։ Ռուսաստանն ավելի սերտ կսկսի համագործակցել Մինսկի խմբի իր ֆրանսիացի և ամերիկացի գործընկերների հետ։ Բայց կրկնեմ, որ ուղղաթիռի հետ տեղի ունեցած միջադեպը չեմ կարծում, որ ազդեցություն ունենա Ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացի վրա։