Հայաստանի սպորտային բժշկության և հակադոպինգային ծառայության հանրապետական կենտրոնի տնօրեն Նաիրի Մանուկյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում անդրադարձավ դոպինգի հետ կապված համաշխարհային հիմնախնդիրներին ու միտումներին։ Մասնագետի խոսքով՝ արգելված խթանիչների դեմ պայքարին մեծ ուշադրություն է դարձվում նաև Հայաստանում։
«Դրանք միայն հաբեր չեն, այլև մի ամբողջ կոմպլես։ Արդեն կա 2016թ․ արգելված նյութերի ցուցակը, որը ներկայացնում է WADA-ն։ Կան հորմոնային, սիրտ-անոթային, օրգանիզմի վրա սպորտի առումով դրական, բայց առողջության առումով բացասական ազդեցություն ունեցող պրեպարատներ։ Ընդհանուր առմամբ խթանվում է տեստոստերոնի արտադրությունը, օրգանիզմում ավելանում է տեստոստերոնի քանակը, որով հիմնականում պայմանավորված է մարզիկի ուժը»։
Մանուկյանի խոսքով՝ ստուգման արդյունքում դրական պատասխան տալիս են համակցված դեղերը, մի շարք նյութեր պարունակող դեղեր, որոնց մեջ ինչ-որ կոմպոնենտ կա արգելված նյութերի ցուցակում։
«Ոչ ստերոիդ, հասարակ ցավազրկողները, օրինակ՝ իբուպրոֆեն, անալգին, ասպիրին չեն համարվում դոպինգ։ Ճիշտ գործարանային արտադրության դեղահաբը, որն իր մեջ պարունակում է կոնկրետ այն նյութը, որը ոչ ստերոիդ ցավազրկող է, բացառվում է, որ ցույց տա դոպինգ ստուգման դրական պատասխան։ Չկա այնպիսի երկիր, որտեղ դոպինգ չեն օգտագործում և չկա երկիր, որտեղ դոպինգ օգտագործելուց հետո այդ մարզիկները չեն բացահայտվում ու պատժվում։ Վերջին սկանդալը կապված էր Ռուսաստանի թեթև աթլետիկայի ֆեդերացիայի հետ։ Դա ծավալուն գործընթաց է։ Մինչև չավարտվի WADA-ի հետաքննությունն ու չհրապարակվի արդյունքը, կարծում եմ՝ վաղ է դրա մասին խոսելը»։
Բժիշկն անդրադարձավ նաև ծանրամարտի Հայաստանի հավաքականի ներկայացուցիչների 2011թ․ դոպինգ սկանդալին։ Նրա կարծիքով՝ 5 մարզիկի որակազրկման դեպքում խոսքն իսկապես սկանդալի մասին է, քանի որ Հայաստանի պես փոքր երկրում ամեն հավաքականում հանդես են գալիս լավագույն 7-8 մարզիկներ։
«Ծանրորդների՝ Գևորգ Պողոսյանի, Էլեն Գրիգորյանի և մյուսների որակազրկումը հայկական սպորտում գրանցված վերջին դոպինգ սկանդալն էր։ Հայաստանի իշխանությունները՝ ի դեմս Սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարար Գաբրիել Ղազարյանի, կարողացան սպորտային բժշկության ծառայության բյուջե հատկացնել 7 մլն դրամ, որպեսզի Հայաստանի առաջնությունները նույնպես ընթանան դոպինգ ստուգման ներքո։ Դա շատ դրական քայլ է, որը բարձր է գնահատվել մարզական կազմակերպությունների, համաշխարհային հակադոպինգային կազմակերպության կողմից»։
Մասնագետը նշեց, որ դոպինգ ստուգման արդյունքը կեղծել հնարավոր չէ։ Եթե մարզիկն օգտագործել է խթանիչ, այն վաղ թե ուշ հայտնի է դառնալու։ Բժշկության զարգացմանը զուգընթաց ստուգումներն ավելի ու ավելի արդյունավետ են դառնում։
«Համակարգին խաբելու փորձը նույնպես համարվում է արգելված մեթոդ, երբ մեկը մյուսի փոխարեն փորձում է մեզի կամ արյան անալիզ հանձնել։ Վերցվում է մեզի անալիզի 2 օրինակ, որից մեկն անմիջապես անցնում է հետազոտություն, իսկ մյուսը պահվում է 7-8 տարի։ Եթե այդ ժամանակահատվածում բժշկության գործիքային զարգացմանը զուգընթաց նոր մեդթոներով հետազոտության արդյունքում ի հայտ է գալիս ինչ-որ նյութ, որն արգելված նյութերի ցանկում է, մարզիկը որակազրկվում է։ Այնպես որ, 7-8 տարի խաբել հնարավոր չէ»։
