Եթե չլիներ հեռվից առկայծող Արարատ լեռան ձյունածածկ գագաթը կամ մոտիկից լսվող մեքենաների աղմուկը, քաղաքի կենտրոնի լահմաջոյի ռեստորանի պատահական այցելուներին կարող էր թվալ, թե Հալեպի հին քաղաքում են։
Այն բանից հետո, երբ 2012-ի կեսերին քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով Գայձաս Յաբակջունյանը փախավ Սիրիայի առևտրային մայրաքաղաքից, արել է հնարավորը՝ վերստեղծելու ճաշարանը, որը մի ժամանակ տնօրինել է Հալեպի սրտում։
Իր բացակայության ժամանակ քաղաքն ու նրա հնագույն հուշարձանները փլուզվել են կառավարության բարելային ռումբերից և ապստամբների գնդակոծումից։ Բայց ինչպես շատերը 16 հազար սիրիահայերից, ովքեր եկել են այս փոքր՝ դեպի ծով ելք չունեցող, Կովկասյան լեռներում բարձր տեղակայված երկիր, նա գտել է անկատար ապաստան։ Այս մասին Al-Monitor-ում գրում է Փիթեր Շվարցստայնը։
Հայաստանը ներկայում խրված է մռայլ տնտեսական վիճակում, ինչի հետևանքով հարյուր հազարավոր քաղաքացիներ աշխատանք գտնելու համար ուղևորվել են արտերկիր։
Հարևաններ Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ սահմաններին չլուծված վեճերի պատճառով բյուջեն դատարկվում է, առևտուրը մղվում ետին պլան։ Կառավարությունը բավարար ապահովված չէ՝ զբաղվելու 3 մլն քաղաքացիների կարիքներով՝ դեռ չասած կարիքավոր փախստականների ոչ մեծ թվի մասին։
Ոչ մի տեղ այդ դժվարություններն ավելի լավ արտացոլված չեն, որքան Երևանի «Հալեպի շուկայում», որտեղ սիրիացի խանութպանները դժվարությամբ ապրուստի միջոց են վաստակում համեստ գետնանցումում։
Բիզնեսով զբաղվողները փորձում են գլուխ հանել շփոթեցնող նոր հարկային պարտավորություններից, մինչդեռ բախվում են նաև հաղորդակցական խնդիրների, հատկապես այն դեպքերում, երբ արևելահայերեն խոսողները խոսքում ռուսերեն են խառնում։
Որպես Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների ժառանգներ՝ նրանք ավելին էին ակնկալում իրենց եղբայրներից։
Սիրիահայ Լենայի խոսքով՝ եթե Արևմուտքում գտնվող բարեկամներից ինչ-որ մեկն իրենց տանի, իրենք կգնան։ Նա նշել է, որ Երևանում հիանալի է ամեն ինչ, սակայն թանկ է, իրենք չեն կարողանում ապրել։
Սփյուռքի ներգաղթը խթանող Repat Armenia մասնավոր հիմնադրամի տնօրեն Վարդան Մարաշլյանի խոսքով՝ շատերի մտքերը դեռ Հալեպում են, նրանք իրենց ողջ էներգիան չեն ներդնում ինտեգրվելու համար։
Այնպիսի զգացողություն է՝ կարծես սիրիահայերը մի ճգնաժամից սայթաքել են մյուսը՝ ոչ իրենց մեղքով, նշում է հոդվածագիրը։
«Եվ դա կարող է վատթարանալ։ Ադրբեջանի հետ Հայաստանի տևական սառեցված հակամարտությունը այս տարի ևս մեկ անգամ եռման կետի է հասել։ Դա հաջորդեց սահմանային տարածքներում հազարավոր մարդկանց, մեծ մասամբ սիրիացիներին վերաբնակեցնելու Երևանի հրահրմանը։ Այդ շրջանների բնակիչները կարող են կրել ևս մեկ հակամարտության հարված»,- ասվում է հրապարակման մեջ։
«Ցեղասպանությունը, Սիրիայում տեղի ունեցողը և հիմա էլ սա՞։ Կարծես մենք վատ ճակատագիր ունենք»,- ասել է համեմունքների խանութի սեփականատեր Կիրազյանը։