Հայաստանում Իրանի իսլամական հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Մուհամմեդ Ռեյիսին հայտարարել է, որ Իրանը Հայաստանին տեսնում է որպես Պարսից ծոցը Սև ծովի հետ կապող տրանսպորտային միջանցքի մի հանգույց, իսկ դրա համար պետք է կառուցվի Իրան-Հայաստան երկաթգիծը: Դեսպանը նշում է, որ այդ տրանսպորտային միջանցքը ամենակարճն է, բայց այն կառուցելու համար անհրաժեշտ է ներդրող, որը չկա:
Այն բանից հետո, ինչ Իրանն ու «վեցյակը» համաձայնության եկան, շատ կան տեսակետներ, որ գազը Իրանից Եվրոպա հնարավոր է Հայաստանով և Վրաստանով անցկացվի: Դեսպանն ասում է, որ այս նախագծի հետ կապված բազմաթիվ քննարկումներ են եղել, հարցը քննարկվել է անգամ Իրան-Հայաստան միջկառավարական հանձնաժողովի նիստում, սակայն նախագծի իրականացման համար չկան ենթակառուցվածքներ:
«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում, մեկնաբանելով Իրանի և «վեցյակ»-ի համաձայնությունը և դրանից հետո Հարավային Կովկասում ստեղծված նոր իրավիճակը, գերմանաբնակ ռուսաստանցի քաղաքագետ Ալեքսանդր Ստեփանյանն ասաց, որ համաձայնությունը դժվարությամբ է ձեռք բերվել, և Հայաստանը ցանկության դեպքում կարող է օգուտներ քաղել. «Իմ այն գործընկերները, որոնք այս թեմայով հետաքրքրված էին՝ մինչև վերջ չէին հավատում, որ համաձայնությունը ձեռք կբերվի: Թե ինչքանով այն դրականորեն կանդրադառնա Հարավային Կովկասի վրա՝ բարդ է ասել: Ռուսաստանի ակտիվ և դոմինանտ քաղաքականությունը տարածաշրջանում հազիվ թե թույլ տա մեծ առաջխաղացում՝ մանավանդ Հայաստանի հետ քաղաքական օրակարգով»,- ընդգծեց նա:
Ստեփանյանն ավելացրեց, որ չնայած այն հանգամանքին, որ Ռուսաստանը բավականին երկար այս թեմայով «խաղում էր», այնուամենայնիվ հետաքրքրված չէ, որ տարածաշրջանում Իրանի դերակատարությունը մեծանա և ամեն կերպ փորձելու է խոչընդոտել․«Միևնույն ժամանակ պետք է նշեմ, որ Իրանի համաձայնությունը «վեցյակ»-ի հետ Հայաստանի և Իրանի հարաբերությունները զարգացնելու հնարավորություն կտա: Հայաստանի բոլոր հարևաններից Իրանն ամենահեռանկարայինն է, բայց կրկնում եմ՝ կարծում եմ, որ Ռուսաստանը դա թույլ չի տա»:
Հետաքրքրվեցինք նաև, թե հնարավոր է այս նոր իրավիճակում Իրանը հետաքրքրվի և մասնակցություն ունենա նաև ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում․«Եթե հաշվի առնենք, որ Թուրքիան բավական մեծ դժգոհություն ունի Իրանի՝ տարածաշրջանում դերակատարությունը մեծացնելու հարցում, ապա, այո՛, հնարավոր է: Եթե նայենք Իրանի ու Թուրքիայի հարաբերությունների վատթարացմանը, ապա կարելի է ենթադրել, որ Իրանը կնպաստի հակամարտության կարգավորմանը: Բայց ինչպես ես նշեցի՝ Ռուսաստանի դերակատարությունը տարածաշրջանում դա դժվար թե թույլ տա»,- ասաց քաղաքագետը:
Մեր այն հարցին, թե Հայաստանը կոնկրետ ի՞նչ քայլեր կարող է ձեռնարկել, որպեսզի հնարավորինս օգուտ քաղի այս հնարավորություններից, քաղաքագետը պատասխանեց, որ Հայաստանն իսկապես ցանկության դեպքում կարող է շահել Իրանի և «վեցյակ»-ի համաձայնությունից. «Ես գիտեմ, որ Իրանում հայկական համայնքը միակ քրիստոնեական համայնքն է, որ այնտեղ իրեն բավականին հարմարավետ է զգում։ Ես տեղեկացել եմ Թեհրանում շատ դիվանագետներից, որ նույնիսկ օտարերկրացիները Իրանում օգտվում են հայկական ապրանքներից՝ այդ թվում ալկոհոլից: Կարծում եմ՝ առևտրային հարաբերությունների լավացում միանգամայն հնարավոր է, և Հայաստանը դա կարող է անել ու օգուտ բերել իր շուկային»: