Ներկայումս աշխարհում տարբեր բնույթի և ինտենսիվության մեկուկես տասնյակից ավելի հակամարտություններ են ընթանում, որոնց ընթացքում զոհվում են երկրների զինվորներ, որոնք պաշտոնապես պատերազմական վիճակում չեն: Այս մասին գրում է BBC-ի ռուսական ծառայությունը:
Կորուստների մասին տեղեկությունը և դրա հրապարակումը մի քանի տեսանկյունից բարդ հարց է:
Նախ՝ այդպիսի տվյալներն իսկապես հաճախ ավելին են բովանդակում, քան պարզապես անուն, ազգանուն և կոչում. դրանցից ելնելով՝ կարելի է եզրակացություններ անել այս կամ այն տարածաշրջանում ռազմական գործողությունների բնույթի մասին: Երկրորդ՝ այդպիսի տեղեկությունն անձնական բնույթ ունի, և դրա առանց վերահսկողության տարածումը կարող է ցավ պատճառել զոհվածի հարազատներին ու մտերիմներին:
Ժողովրդավարական երկրներում սովորաբար այդպիսի տվյալները գաղտնի չեն պահվում, սակայն դրանց տարբեր կերպ են մոտենում:
Զոհի մասին տեղեկությունից հետո հատուկ սպան գնում է զոհվածի ընտանիքին այցելության և անձամբ հայտնում նրանց հարազատի մահվան մասին: Այդպես է արվում Մեծ Բրիտանիայում, ԱՄՆ-ում և շատ այլ երկրներում: Ռազմական պատմաբան Դավիդ Գենդելմանի խոսքով՝ այդպես է արվում նաև Իսրայելի Պաշտպանության բանակում: Մինչև ընտանիքին չհայտնեն զինծառայողի մահվան մասին, մամուլին ոչ մի տեղեկություն չեն տալիս:
Սակայն վերջին տարիներին խնդիր են դարձել համացանցի հասանելիությամբ սմարթֆոնները զինվորների մոտ. զինվորի մահվան մասին տեղեկությունը կարող է սոցցանցում հայտնվել և հասնել զոհվածի ընտանիքին նախքան նրանց այդ մասին պաշտոնապես կհայտնեն:
Հիմա այդ խնդիրը քննարկում են, մասնավորապես, բրիտանական ռազմական միությունում:
Կորուստների մասին տեղեկությունը տարբեր երկրներում տարբեր կերպ է հրապարակվում: Օրինակ՝ ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության կառուցվածքում կա Կորուստների վերլուծության հատուկ բաժին ( Defense Casualty Analysis System): Նրա կայքում մանրամասն տեղեկություններ են հաղորդվում ամերիկյան զինված ուժերի տարբեր ռազմական գործողությունների ժամանակ զոհերի մասին: Զուգահեռ կորուստների մասին տեղեկություններ է հրապարակում և մանրամասնորեն վերլուծում Կոնգրեսի հետազոտական կենտրոնը:
Մեծ Բրիտանիայում այդպիսի գործառույթներ է կատարում Joint Casualty and Compassionate Centre հատուկ ծառայությունը, որի անվանումը կարելի է թարգմանել որպես Կորուստների գրանցման և ցավակցություններ հայտնելու միավորված կենտրոն: Միաժամանակ, պաշտպանության նախարարության կայքում ևս բավական մանրամասն տեղեկատվություն է հրապարակվում կորուստների մասին:
Գենդելմանի խոսքով՝ Իսրայելում համացանցում զոհերի մասին այդպիսի վիճակագրական տեղեկություններ հրապարակել ընդունված չէ, բայց լրագրողները միշտ կարող են ազատորեն ստանալ այդ տեղեկությունը երկրի պաշտպանության նախարարությունում. այն չեն թաքցնում:
Բոլոր երկրները, ում բանակը խաղաղ ժամանակ որևէ կերպ մասնակցում է ռազմական գործողությունների, կարող են գաղտնի գործողություններ իրականացնել, որոնց մասին արգելված է տեղեկություն հրապարակել: Սակայն շատ երկրներում հատուկ ստորաբաժանումների անդամների՝ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհվածների մասին տեղեկությունները ենթակա են հրապարակման:
Մեծ Բրիտանիայում այդպիսի դեպքերում երբեմն զոհի մասնագիտությունը կամ պաշտոնը կարող են «ընդհանրացնել»՝ չմանրամասնելով:
