«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՀ Սփյուռքի նախարար Հրանուշ Հակոբյանը:
-Տիկին Հակոբյան, Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին ընդառաջ հասցրեցի՞ք կազմակերպչական աշխատանքները Հայաստան – Սփյուռք հարթությունում։
-Ես կարծում եմ, այո, մեծ նախապատրաստական աշխատանք տարվեց, որովհետև մոտավորապես 61 հանձնախմբեր ստեղծվեցին Սփյուռքում, չհաշված պետական հանձնաժողովը։ Պետական հանձնաժողովից պատվիրանները գնում էին տեղային հանձնաժողովներ և այն տեղեկատվությունը, որ մենք ստանում ենք, ցույց է տալիս, թե ինչ բուռն կյանքով է ապրում այսօր հայկական ցանկացած համայնք։ Չկա այնպիսի կառույց, որը որևէ գործ, որևէ հետք չթողնի Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի հետ կապված։
-Արդեն, մոտավորապես հայտնի՞ է, թե քանի հոգի կմասնակցի 100-րդ տարելիցի միջոցառումներին։ Որքա՞ն մասնակցություն եք Դուք ակնկալում։
-Մեկ ամիս է փակ են բոլոր օդային ուղիները, բոլոր հյուրանոցները, վարձով տները, որոնք ժամանակին տալիս էին, ամբողջությամբ փակված են, մարդիկ արդեն ավելի շատ ծանոթ բարեկամների տներում են մնում։ Ես շատ ուրախ եմ, որ 50-ից ավելի պետական պատվիրակություններ են գալիս, շատ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ։ Ես կարծում եմ, դրանք հազարներով են, միայն Սփյուռքի նախարարության միջոցառումների մասնակիցների թիվը հասնում է հազարի, 500 հոգի միայն ՀՕՄ-ուհիներն են եկել մասնակցելու «Կինը Ցեղասպանության տարիներին» մեր ձեռնարկին։ Այնպես որ ծով սփյուռքահայեր են լինելու Հայաստանում և ամբողջ տարվա ընթացքում սա կշարունակվի։
-Վերջին օրերին Հռոմի Պապը Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին պատարագ մատուցեց, դատապարտեց Ցեղասպանությունը, Եվրախորհրդարանը բանաձև ընդունեց, նաև Քիմ Քարդաշյանն այցելեց Հայաստան։ Սրանք կարո՞ղ են Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը նպաստող հանգամանքներ լինել։
-Ընդհանրապես, կարծում եմ, վերջին շրջանում Չեխիայի, Հունաստանի, Կիպրոսի, Բոլիվիայի կողմից եղան համապատասխան փաստաթղթեր, մի շարք երկրներ դեռևս քննարկում են Ցեղասպանության ճանաչման, ժխտողականության դեմ օրենքի ընդունման վերաբերյալ փաստաթղթեր։ Կարող եմ ասել ձնհալ է սկսվել, բոլոր անտարբերներն ուշքի են եկել։ Հռոմի Պապի արարքը պատմական, քաղաքական, համաշխարհային նշանակություն ունեցող քայլ էր, իսկ Հռոմի Պապն այն մարդը չէր, որ հենց այնպես, զգացմունքների վրա հայտարարություն արեց։ Նա հենվեց իր նախորդների բոլոր քայլերի վրա, իսկ Բենեդիկտոս 15-րդը դեռևս 1915 թվականին էր զբաղվում հայերի կոտորածներով և խնդրում, աղերսում էր կանգնեցնել մարդկության դեմ կատարվող այդ հանցագործությունը։ Հռոմի Պապի ձեռքի տակ են այն հսկայածավալ արխիվները, որ կան և բնական է, որ Հռոմի Պապի հայտարարությունն ու գնահատականները հիմնավորված էին, կարևոր էին և մեծ ազդեցություն կարող է ունենալ կաթոլիկ, ինչու չէ, նաև ոչ կաթոլիկ աշխարհի վրա։
-Ապրիլի 25-ին ի՞նչ ենք անելու, երբ այս իրարանցումն ավարտվի։
-Նախ ես կարծում եմ, որ ապրիլի 25-ին չի վերջանում, այլ սկսվում է մի նոր պայքար, որովհետև 100-րդ տարելիցն ընդամենը հանգրվան է մեր հետագա պայքարն ահագնացնելու համար։ Քանի որ Թուրքիան ցնցումների մեջ է, որտեղ չէին սպասում այսպիսի հակադարձումների։ Նրան ոչ ճիշտ ու ոչ դիվանագիտական հայտարարություններն ավելի են բորբոքում կարևորագույն երկրներին, ու քաղաքակիրթ աշխարհը։ Մենք հայերս հասկացանք, որ ինչքան միավորվում ենք, մեր պայքարն այդքան հզորանում է։ Մենք պետք է շարունակենք պայքարն այնքան ժամանակ, մինչև Թուրքիան կճանաչի Ցեղասպանությունն ու կզբաղվի հետևանքների վերացման հարցերով։ Մենք ուրիշ ճանապարհ չունենք և լռել այլևս չենք կարող, իսկ 100-րդ տարելիցի և անցնող երեք տարիների ընթացքում, որոնք նախապատրաստական տարիներ էին, կարծում եմ, մեծ փորձ կուտակվեց հետագա քաղաքական, գիտական, քարոզչական, հրատարակչական, կրթամշակութային պայքարը շարունակելու համար։
