Ադրբեջանական Apa լրատվական գործակալության փոխանցմամբ, Կովկասի գծով ամերիկացի փորձագետ, Քեմբրիջի (Մասսաչուսեթս) միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի գործադիր տնօրեն Ջոն Տիրմանն անդրադարձ է կատարել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանն ու ԵՄ-ին Թուրքիայի անդամակցությանը.
«Եթե ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում շահագրգիռ կողմերը ցանկանում են խուսափել աղետալի հետևանքներից, ապա նրանք պարտավոր են դադարեցնել պատերազմը: Գերտերությունները և, մասնավորապես, Ռուսաստանը մեծ ազդեցություն ունեն Կովկասում: Խնդիրը կայանում է նրանում, թե այդ ազդեցությունից ինչպես են օգտվում Հայաստանն ու տարածաշրջանի մյուս երկրները: Այդ հարցը կհանդիսանա երկար տարիների քննարկման առարկա:
Եվրոինտեգրման հարցում Ադրբեջանը կարող է օրինակ վերցնել Թուրքիայից: Ցայժմ ԵՄ-ը հետաձգել է Թուրքիայի անդամակցությունը: Սակայն դրա պատճառն այն չէ, որ Թուրքիան մուսուլմանական երկիր է: Թուրքիան լուրջ խնդիրներ ունի մարդու իրավունքների պաշտպանության ոլորտում: Դրա հետ մեկտեղ, Թուրքիայում առկա են մի շարք ռազմական ու տնտեսական բնույթի խնդիրներ: Ի վերջո, մենք կտեսնենք, որ ԵՄ-ը կկանխի հակամուսուլմանական տրամադրությունները: Թուրքիան ու ԵՄ-ը պետք է զգուշավորություն ցուցաբերեն անդամակցության հարցում»:
Հիշեցնենք, որ փետրվարին Chatham House անվանմամբ հայտնի բրիտանական Միջազգային հարաբերությունների թագավորական ինստիտուտի փորձագետ Ջեյմս Նիքսին հայտարարել էր. «Արևմուտքն անհրաժեշտ ուշադրությունը չի դարձնում ղարաբաղյան հակամարտության վրա, թեև այն ամենավտանգավորն է տարածաշրջանում:
Փորձագետների մեծ մասի կարծիքով, ղարաբաղյան հակամարտությունը տարածաշրջանում ամենապայթունավտանգն է, և դրանով նա գերազանցում է աբխազական, հարավօսական, ինչպես նաև մերձդնեստրյան հակամարտություններին:
Եվ չնայած այդ ամենին` Արևմուտքի հայացքը գամված է ոչ թե Ղարաբաղի, այլ` Իրանի, Իրաքի ու Աֆղանստանի վրա: Ես` որպես Կովկասի մասնագետ, դա բացատրում եմ Ղարաբաղի տարածքի փոքրությամբ: Արևմուտքի այդ անտարբերության պատճառով կարող են սարսափելի դեպքեր գրանցվել, ինչին որ ականատես եղանք Ռուանդայում, Կոսովոյում կամ էլ Իրաքում: Այսինքն՝ կարելի է ասել, որ Արևմուտքը ղարաբաղյան հակամարտությանը ուշադրություն կհատկացնի միայն արյուն թափվելուց հետո:
Արևմուտքում ղարաբաղյան հակամարտության մասին շատ քիչ բան գիտեն: Կարելի է կարծել, որ այսպես կոչված մինսկյան գործընթացը գտնվում է մահացած վիճակում: Առավել նպատակահարմար կլիներ, եթե ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի եռանախագահներից մեկի կարգավիճակում, Ֆրանսիայի փոխարեն, հանդես գար ԵՄ-ը:
Սակայն դա էլ բավական չէ. անհրաժեշտ է, որ հակամարտող կողմերն իրենք ցանկանան վերջ դնել հակամարտությանը, տվյալ խնդրին մոտենան ինքնաքննադատաբար և ըմբռնումով վերաբարվեն միմյանց դիրքորոշումներին: Արևմուտքն այս հարցում միայն կարող է որոշ չափով օգնել»:
