Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունը ընդունել է տնտեսությունը փրկելու, այսպես ասած, հակաճգնաժամային պլանը, որը հենց նույն այդ տնտեսության վրա արժենալու է մի քանի տրիլիոն ռուբլի: Իսկ նկատի ունենալով այն համակարգային կոռուպցիան, որ առկա է Ռուսաստանում, կարող ենք ասել, որ այդ պլանով նախատեսված ռուբլիների մի հսկայական մասը է՛լ ավելի է խորացնելու այդ ճգնաժամը:
Իսկ իրավիճակը Ռուսաստանի տնտեսությունում բավական լուրջ է: Այնքան, որ նույնիսկ Ռուսաստանի իշխանությունն այլևս նպատակ կամ իմաստ չի տեսնում խնդիրները թաքցնելու մեջ և բացահայտ խոստովանում է իրավիճակի լրջությունը: Ռուսաստանի փոխվարչապետ Իգոր Շուվալովը օրեր առաջ Դավոսի միջազգային տնտեսական համաժողովում հայտարարել էր, որ Ռուսաստանը մտնում է ծանր ու տևական ճգնաժամի փուլ, որն ավելի ծանր է լինելու, քան 2008-09 թվականների ճգնաժամը:
Շուվալովը հայտարարել է, որ պետք է պատրաստվել «կոշտ վայրէջքի» և հասարակությունը, բիզնեսն ու իշխանությունները պետք է պատրաստվեն նոր պայմաններում ապրելու: Եթե Ռուսաստանի փոխվարչապետը հայտարարում է այդ մասին, կարող ենք պատկերացնել, թե իրականում ինչպիսին է վիճակը: Եվ եթե Ռուսաստանը պատրաստվում է «կոշտ վայրէջքի», ապա կարող ենք պատկերացնել, թե ինչի պետք է պատրաստվի ռուսական խնամատարության ներքո գտնվող Հայաստանի Հանրապետության տնտեսությունը: Կամ` ավելի ճիշտ կլինի ասել, որ Հայաստանը չի կարող ոչնչի պատրաստվել, որովհետև Հայաստանը զրկվել է նույնիսկ ինչ-որ բանի պատրաստվելու հնարավորությունից` անդամակցելով ԵՏՄ կոչվող կառույցին:
Խնդիրն այն է, որ այս կառույցը, ըստ էության, սահմանափակել է Հայաստանի գործողությունների հնարավորությունները, կապել է Հայաստանի ձեռքերը, և այսօր Հայաստանն ընդամենը կարող է հուսալ, որ այդ կապկպված վիճակում կմնա այն դիրքում, որ երբ Ռուսաստանը կոշտ վայրէջք կատարի, Հայաստանը դրա տակ չմնա, այսինքն` վայրէջք չկատարի Հայաստանի վրա: Այս ամենից հետո, Հայաստանը Եվրասիական տնտեսական միություն տարատեսակ մեկնաբանություններով խցկողները պետք է պատրաստվեն հայ ժողովրդից ներողություն խնդրելու, այն ստորության համար, որ գործի են դրել ակնհայտորեն հստակ վտանգների պայմաններում:
Նրանք ակնհայտորեն տեսնում էին, թե ինչ գահավիժում է տեղի ունենում Եվրասիական միությունում, Ռուսաստանում, սակայն շարունակում էին Հայաստանի հասարակությանը կերակրել տնտեսական օգուտների մասին սին խոստումներով: Բայց հազիվ թե բարոյականությունը թույլ տա ներողություն խնդրել այդ ամենի համար, եթե թույլ էր տվել նմանօրինակ բացահայտ կեղծիքներով խեղաթյուրել հանրային կարծիքն ու տրամադրությունները: Մյուս կողմից` հասարակությանը ներողությունների փոխարեն պետք են քայլեր: Այսինքն` եթե Ռուսաստանի իշխանությունները հակաճգնաժամային ծրագիր են մշակում, ապա Հայաստանի կառավարությունն այդ գործով պետք է զբաղվեր նույնիսկ ռուսաստանյան իշխանություններից ավելի առաջ, եթե, իհարկե, մնացել են բանականության և խելքի նշույլներ հայաստանյան քաղաքականության մեջ:
Խնդիրն այն է, որ եթե Ռուսաստանն արդեն սկսել է խոստովանել իրավիճակի ծանրությունը, ապա դա նշանակում է, որ իրավիճակի այդ ծանրությունն, այսպես ասած, հեռատես և ներթափանցող աչքի համար տեսանելի պետք է լիներ ամիսներ առաջ, նույնիսկ ավելի քան մեկ տարի առաջ: Իսկ Հայաստանի իշխանությունները, հաշվի առնելով նրանց կախվածությունը Ռուսաստանից, պետք է որ ոչ միայն տեսած, այլ նույնիսկ զգացած լինեին Ռուսաստանի տնտեսական խնդիրների հարաճուն բնույթը: Իսկ դա էլ նշանակում է, որ եթե նույնիսկ համարձակությունը, կամքն ու ցանկությունը չէին բավականացնում ԵՏՄ-ի ավերիչ ընթացքից հրաժարվելու հարցում, ապա գոնե պետք է բավականացնեին թեկուզ ներքին կարգով ճգնաժամին պատրաստվելու և հակաճգնաժամային քայլեր պլանավորելու, պատրաստելու համար:
Հայաստանի տնտեսությունը Ռուսաստանի տնտեսության կցորդն է, փակուղին, և Ռուաստանում առկա տնտեսական խնդիրները Հայաստան են հասնելու ոչ թե շղթայական ռեակցիայով, այլ նույնիսկ ՌԴ-ից էլ առաջ, այսինքն` կցորդը, փակուղին ավելի շուտ պետք է զգա տնտեսական այդ խնդիրները, ինչն էլ ըստ էության տեղի է ունենում Հայաստանի հետ: Ներկայիս թվացյալ տնտեսական կայունությունն իր ներսում ունի շատ ավելի ահռելի վտանգներ, քան կարող էր ունենալ ցնցումային իրավիճակը: Ցնցումային իրավիճակի դեպքում միանում է, այսպես ասած, ճգնաժամային արձագանքման համընդհանուր համակարգ, որը իր հերթին ճնշում է հանդիսանում իշխանությունների, կառավարության վրա և ստիպում անել գոնե նվազագույն քայլեր: Մինչդեռ հարաբերական կայունության պայմաններում տնտեսությունը ներսից շարունակում է հիմնազրկվել ու քայքայվել, իսկ կառավարության վրա ճնշում չկա, և անհրաժեշտ քայլերի փոխարեն մենք ստանում ենք քարոզչական մանիպուլյացիաներ տարատեսակ հարցերով:
Հայաստանի իշխանությունները նույնիսկ հարկ չհամարեցին մասնակցել Դավոսի միջազգային տնտեսական ֆորումին, ինչը ուղղակիորեն նշանակում է, որ Հայաստանը ինքն իրեն դուրս է դնում համաշխարհային տնտեսական քարտեզից: Մինչդեռ Դավոսը ոչ միայն ներդրումներ ներգրավելու հնարավորություն է, այլ նաև սովորելու, մտքեր, գաղափարներ կորզելու, քննարկումներ իրականացնելու: Իսկ ռուսական ճգնաժամի, այսպես ասած, գլխից առաջ ընկնող պոչի վիճակում հայտնված Հայաստանի Հանրապետության համար գոնե սեփական խնդիրների շուրջ տեսական քննարկումների արժանանալն արդեն իսկ կարող է մեծ նշանակություն ունենալ:
Փաստորեն, Հայաստանի կառավարությանն անգամ դա հետաքրքիր չէ, ինչը նաև զարմանալի էլ չէ, որովհետև վստահ էր կառավարությունը, որ Դավոսում որևէ մեկը չէր ստանձնի Հայաստանից Ռուսաստան խիյար և պոմիդոր արտահանելու թարմ գաղափարներ հուշելու գործը:
Լուսանկարը՝ kamoblog.tv-ի