Friday, 29 03 2024
Կա ահաբեկչության վտանգ․ ՌԴ հատուկ ծառայությունները հիբրիդային պատերազմ են մղում Հայաստանի դեմ
Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են. «Հրապարակ»
Գյումրիում Նիկոլ Փաշինյանին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել. «Ժողովուրդ»
Իշխան Սաղաթելյանի հոր նկատմամբ դատախազությունը հարուցել է քրեական հետապնդում. «Հրապարակ»
Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա՞. «Հրապարակ»
Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում. «Ժողովուրդ»
Նիկոլ Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար. «Հրապարակ»
Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին. «Ժողովուրդ»
Ովքե՞ր են ընդգրկված լինելու Հայկ Մարությանի նոր կուսակցությունում. «Ժողովուրդ»
Էրդողանի կասկածները եւ խաղաղությունն ու պատերազմը Կովկասում
Սուրեն Պապիկյանը ծանոթացել է նաև ՀՀ ռազմարդյունաբերության նորագույն նմուշներին
Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը. Անդրեասյան
ՔՊ նիստում քննարկվել են եվրոպական կուսակցական միությունների գաղափարախոսությունները
«Դժվարին որոշում եմ կայացրել` չհավակնել Բարձրագույն դատական խորհրդի դատավոր անդամի թափուր տեղին». Վազգեն Ռշտունի
«Ռուսաստանը հաջողության է հասնում այնտեղ, որտեղ դրա կարիքն ունի»․ Պուտին
Հրազդանում մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Վլադիմիր Վարդանյանը կմասնակցի Մարդու իրավունքերի եվրոպական դատարանի դատավորների ընտրության հանձնաժողովի նիստին
Ծեծի է ենթարկել իր անչափահաս դստերը և փորձել սեռական հարաբերություն ունենալ նրա հետ
Այն, ինչ կներվի Բաքվին, չի ներվի Երևանին. Կրեմլը բաց է խաղում
ԵՄ ներկայությունը Բաքվին հանգիստ չի տալիս
Ադրբեջանը «կլրջացնի՞» ՀԱՊԿ-ի հետ ընկերությունը
Ազատագրվել ռուսական կախվածությունից. եվրաինտեգրման առաջնահերթությունները
Դիմակներն այլևս հանված են. Մոսկվան հանձնում է իր ամենաարժեքավոր ագենտին
Տղամարդը դանակահարել է նախկին կնոջն ու նրա քրոջը
Հայաստանը «դիվերսիֆիկացնում է» քաղաքականությունը, Ռոսատոմը մոդեռնիզացնում է Մեծամորի ԱԷԿ-ը
Գործակալ հիշեցնող Շահրամանյանը
Բաքվի խոշոր «խաղադրույքը»
Կլիմայի փոփոխության բացասական ազդեցությունը նկատելի է գյուղատնտեսության և տնտեսության մի շարք այլ ճյուղերում. փոխնախարար
Ռուսաստանում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով նոր կասկածյալ է հայտնվել
Արմեն Գևորգյանը ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում կհետևի Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախագահական ընտրություններին

Լուրջ կասկածներ կան, որ Գյումրիից հետո ՌԴ-ն կկատարի իր պարտավորություններն ավելի մեծ խնդիրների դեպքում

«Առաջին լրատվական» RealPolitik հաղորդաշարի հյուրն է  «Ժողովրդավարության անվտանգության և զարգացման հայկական կենտրոնի»  փորձագետ Մարթա Այվազյանը:

Այն, ինչ վերջին օրերին տեղի էր ունենում Գյումրիում, ողբերգականությունից դուրս, բավական շատ է քննարկվում թե́ Հայաստանում, թե́ Հայաստանից դուրս՝ ռուսական և արևմտյան մամուլում: Անվտանգության հարց է. ի վերջո, ռուսական 102-րդ ռազմաբազան կոչված է ոչ միայն տարածաշրջանում ռուսական ներկայություն ապահովելու, այլև ապահովելու (այդպիսի տպավորություն ունենք մենք) Հայաստանի անվտանգությունը: Ես ուզում եմ, որ Դուք այդ տեսանկյունից գնահատեք Գյումրիի դասերը:

Գյումրիի դասերը, որոնք շատ ողբերգական էին, ցույց տվեցին, թե ինչքանով մենք կարող ենք վստահել Ռուսաստանին՝ որպես մեր գործընկերոջ և որպես մեր անվտանգությունը երաշխավորող հիմնական ուժի: Բացատրեմ, թե ինչու է այդպես: Ռուսաստանն ունի շատ հստակ պայմանագրային պարտավորություններ, համաձայն որոնց՝ ինքը պարտավոր է հանձնել ոճրագործին կամ կասկածյալին հայ իրավապահ մարմիններին: Դա վերաբերում է հենց ռուսական ռազմաբազայի վերաբերյալ պայմանագրին: Կա մեկ այլ պայմանագիր, որը վերաբերում է նաև սահմանապահ ուժերին, որոնք նույնպես ունեն որոշակի պարտավորություններ, և նրանց պարտավորություններից մեկն է ցանկացած օրինախախտում հանձնել հայկական իշխանություններին:

Մենք տեսնում ենք, որ Ռուսաստանը չի կատարում իր պայմանագրային պարտավորությունները այս հարցում, որը, լինելով շատ ողբերգական, թերևս կարող է ստեղծել մի իրավիճակ, որի համեմատ այս սպանությունները կհայտնվեն մեկ այլ հարթությունում, եթե Հայաստանին իսկապես որևէ վտանգ սպառնա: Պարտավորությունների չկատարումն ինքնին արդեն հարց է առաջացնում՝ իսկ արդյոք այլ դեպքերում, երբ Ռուսաստանը պարտավորություն ունի մեզ պաշտպանելու, կպաշտպանի՞, թե՞ չի պաշտպանի: Ես, համենայն դեպս, շատ մեծ կասկածներ ունեմ, որ Ռուսաստանը իսկապես կկատարի իր պարտավորությունները ավելի մեծ խնդիրների դեպքում:

Բացի Գյումրիի դեպքերից, մենք տեսնում ենք, թե ինչ է կատարվում Տավուշի մարզում: Ադրբեջանի կողմից արդեն ռմբակովծում է Հայաստանի տարածքը: Ռուաստանը՝ որպես ՀԱՊԿ անդամ,- Հայաստանը ևս ՀԱՊԿ անդամ է,- այս դեպքում նույնպես պետք է իր ձայնը բարձրացնի կամ նվազագույնը կրճատի իր ռազմական համագործակցությունը Ադրբեջանի հետ: Տվյալ դեպքում խնդիրը մենք պետք է դիտարկենք միայն իրավական հարթությունում: Այստեղ նույնպես կան շատ հստակ պայմանագրային պարտավորություններ՝ և́ երկկողմ, և́ բազմակողմ:

Պետք է հասկանանք, որ Հայաստան-Ռուսաստան 1997 թ. հայտնի պայմանագիրը, որը երկարաձգվեց 2010 թ., բոլորովին տարբեր գործողություններ ու պարտավորություններ ենթադրող պայմանագրեր են: Մենք ումի՞ց ավելի շատ ակնկալիքներ պետք է ունենանք, օրինակ, այսօր Տավուշում հայ-ադրբեջանական շփման գծում տեղի ունեցող իրադարձություններում:

Հայ-ադրբեջանականիդեպքում՝ավելիշատՀԱՊԿշրջանակներում, ինչվերաբերումէԳյումրիին, ապադազուտհայ-ռուսականերկկողմպայմանագիրէ: Դարձյալ մենքգիտենք, որՀԱՊԿ-ումհիմնականուժըՌուսաստաննէ: Եվավելին, արդենհիշատակեցիռազմականհամագործակցություննուԱդրբեջանիհետմիլիոնավորգործարքները, այստեղկաննաևմիջազգայինպարտավորություններ, որըՌուսաստանընույնպես խախտում է: Եթե գոյություն ունի հակամարտություն, ապա միջազգային պայմանագրերով պետություններին կոչ է արվում,- եթե չասենք, որ դրանք պարտավորեցնող կոչեր են,- չդիմել այնպիսի գործողությունների, որոնք կարող են բացասաբար ազդել հակամարտությունների կարգավորման գործընթացի վրա և ավելացնել լարվածությունը տվյալ տարածաշրջանում:

Իսկ տվյալ դեպքում մենք գործ ունենք Ռուսաստանի հետ, որը միջնորդ երկիր է խաղաղ կարգավորման գործընթացում:

Դա արդեն երրորդ միջազգային շրջանակն է: Որպես միջնորդ երկիր՝ նա ուղղակի պարտավոր է կատարել այդ պահանջները: Այս ամեն ինչի հետ մեկտեղ ես ուղղակի չեմ կարող չհիշել Օտո ֆոն Բիսմարկի բառերը, որ Ռուսաստանի ստորագրությունը չարժե նույնիսկ թուղթը, որի վրա այն դրված է:

Եվ դրա պարզ վկայությունը 1994 թ. Ուկրաինայի հետ պայմանագիրն է: Այն, ինչ այսօր տեղի է ունենում Ուկրաինայում, և այն միջազգային կարգի խախտումը, որը Ռուսաստանը գործեց 2014 թ., անվտանգության մեր պատկերացումների վրա ինչպիսի՞ ազդեցություն գործեց: Որովհետև փոխվել է համընդհանուր միջազգային կարգը, և համապատասխանաբար՝ անվտանգության մեր պատկերացումները: Ի՞նչ է անվտանգությունը 21-րդ դարում:

Նախ անդրադառնանք Ուկրաինային, որը հենց մեզ էլ է վերաբերում. ունենք միջպետական անվտանգության հետ կապված խնդիրներ, որոնք կարգավորվում են միջազգային փաստաթղթերով: Այն, ինչ տեղի ունեցավ 2014 թ. Ուկրաինայում՝ և́ Ղրիմի բռնակցումը, և́ Բուդապեշտի համաձայնագրի չկատարումը, դա բռնակցում է, ուրիշ բան չես կարող ասել: Նորագույն պատմության մեջ վերջին անգամ նման դեպք եղել է, երբ Իրաքը հարձակվեց Քուվեյթի վրա: Իրականում ասում են, որ միջազգային իրավունքը փափուկ իրավունք է, այն գործում է այնքանով, որքանով, բայց, այնուամենայնիվ, պետությունները ինչ-որ սկզբունքային հարցերում համաձայնության էին եկել և պարտավորվում էին չխախտել: Մասնավորապես, դա վերաբերում էր տարածքային ամբողջականությանը: Ռուսաստանը, խախտելով այդ սկզբունքը, իրականում սկսեց վտանգ ներկայացնել ամբողջ աշխարհի համար: Տարօրինակ չէ, որ հարևանները սկսեցին շատ ավելի մեծ զգուշությամբ վերաբերվել, նույնիսկ ամենամոտ դաշնակիցներն ու անմիջական հարևանները: Եթե դա հնարավոր է Ուկրաինայի դեպքում, երբ Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականության և անվտանգության երաշխավորն էր, ինչ երաշխիքներ կան, որ Ռուսաստանը նման քայլի չի դիմի ցանկացած այլ երկրի դեպքում: Արդեն նախադեպը ստեղծվել է: Շատ պետություններ, որոնք նույնիսկ հեռու են գտնվում Ռուսաստանից, փոխեցին իրենց վերաբերմունքը նրա հանդեպ: Եթե մենք խոր ուսումնասիրենք, ապա կհասկանանք, որ բոլոր պետություններն էլ ունեն նմանատիպ խնդիրներ իրենց հարևանների հետ: Դա պատմության ընթացքում ստեղծված իրավիճակ է:

 

Ավելին՝ տեսանյութում։

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում