«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է քաղաքական վերլուծաբան Սարո Սարոյանը:
–Պարոն Սարոյան, հոկտեմբերի 27-ից 15 տարի է անցել․ճիշտ է, այսօր էլ երկրի ղեկավարությունը հայտարարում է, որ այդ ոճրագործությունը բացահայտված է, և մեղավորները պատժված, այդուհանդերձ, հասարակության մեջ շատ հարցեր են մնացել: Ի՞նչ եք կարծում՝ հնարավոր կլինի՞ լավ Հայաստան կառուցել՝ առանց Հոկտեմբերի 27-ի լիարժեք բացահայտման:
–Հոկտեմբերի 27-ը բացահայտված չէ, և այդ կարծիքին են բոլորը, անգամ այն մարդիկ, որոնք պնդում են, թե բացահայտված է:
Հայաստանի ապագան առանց հոկտեմբերի 27-ի բացահայտման և նման կարգի բոլոր քաղաքական խնդիրների, այդ թվում՝ Մարտի 1-ի բացահայտման, հնարավոր չէ տեսնել: Խնդիրն այն է՝ ինչպես կառուցել այդ ապագան և ինչպես բացահայտել:Քանի դեռ կա այս վարչախումբը, և կա կոնկրետ շահարգրգռվածություն՝ չբացահայտելու, հնարավոր չէ բացահայտել և այն պատկերացումները կազմել, որոնք Հայաստանի ապագան ճիշտ քաղաքականության կբերեն:
–Ձեր «Օպերացիան կոչվում էր ????» հոդվածում խոսում եք Հոկտեմբերի 27-ի դրդապատճառների մասին, նշում, և Ձեզ հետ շատերն են համաձայն, որ Հոկտեմբերի 27-ը կազմակերպել էին արտաքին ուժեր՝ Ռուսաստանը: Այդ ոճրագործության մեջ ներքի՞ն, թե՞ արտաքին գործոնը մեծ դերակատարում ունեցավ:
-Իմ սուբյեկտիվ կարծիքն է՝ հոկտեմբերի 27-ի հետևում իսկապես կանգնած են արտաքին ուժեր, բայց դա չի նշանակում, որ ներքին շահագրգռվածություն չի եղել:
Այս պահին որպես փորձագետ կարող եմ ասել, որ նման կարգի մեծ իրադարաձություններ կամ դեպքեր կարող են կատարել գերտերությունների հատուկ ծառայությունները: Կան որոշակի փաստարկներ, որոնք վկայում են, որ հատկապես ռուսական հատուկծառայություններն են Հոկտեմբերի 27-ի հետևում կանգնած եղել:
-Մենք կարո՞ղ ենք ասել, որ Հոկտեմբերի 27-ից 15 տարի անց ունենք այն իրավիճակը, ինչ այդ հանցագործության հաջորդ օրը կամ դատաքննության ավարտից հետո:Այսինքն՝ այս 15 տարիների ընթացքում լիարժեք բացահայտման համար քայլեր չեն արվել:
-Բացահայտման հարցում նույն իրավիճակը չունենք, ավելի վատ իրավիճակում ենք: Ի վերջո, պետք է հասկանալ, որ տարիների ընթացքում կորսվում են շատ փաստեր, ինֆորմացիայի աղբյուրներ: Այդ առումով այն, ինչ կար տասը տարի առաջ, համեմատելի չէ նրա հետ, ինչ որ կա հիմա: Այդ տարբերությունը շատ ավելի մեծանալու է:Ինչքան մենք հեռանանք, ավելի դժվար կլինի հետագայում անձանց ու արտաքին ուժերի մեղավորությունը բացահայտելը:
-Ի՞նչ եք կարծում՝ արդյո՞ք Հայաստանի կողմից Ռուսաստանին հանձման գործընթացը հենց Հոկտեմբերի 27-ով չսկսվե՞ց:Հիմա էլ, անդամագրվելով Եվրասիական տնտեսական միությանը, մենք կորցնում ենք մեր ինքնիշխանությունը:
–Այո՛, ժամանակագրորեն, և ոչ միայն ժամանակագրորեն, տնտեսական հզորությունների ողջ ներուժի հանձնումը Ռուսաստանին տեղի է ունեցել Հոկտեմբերի 27-ից հետո: Եվ այն քաղաքական ուժերը կամ պետության կառավարման լծակները յուրացրած գործիչներն ուղղակի մասնակցություն են ունեցել, և Ռուսաստանի հետ հարաբերություններում ակնհայտորեն երևում է, որ կա պատճառահետևանքային կապ Հոկտեմբերի 27-ի և հետագայում Ռուսաստանի՝ Հայաստանում մեծ դիրքեր զբաղեցնելու և ազդեցություն ծավալելու միջև:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ մեր տեսանյութում: