Երկու տարի առաջ Եվրոպայում մարդու իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող խմբերն անհանգստացել էին, որ «Եվրատեսիլ» երգի մրցույթի ընդունումն Ադրբեջանում կխթանի ավելի ու ավելի անհանդուրժող դարձող ադրբեջանական ռեժիմը: Այժմ նրանց մտավախությունները հաստատվել են: «Միայն անցած տարի տեսել ենք իրավապաշտպանների շինծու մեղադրանքներով ձերբակալությունների տարափ»,- The New York Times-ում գրում են Գյունայ Իսմայիլովան և Սամիր Քազիմլին:
«Այսպիսով պատկերացրեք մեր տագնապը՝ կապված մեր երկրի վերաբերյալ Եվրոպայի վերջին մոտեցումը լսելու հետ»,- գրում են հովածագիրները, որոնք ադրբեջանցի լրագրողներ են:
Եվրոպայի խորհուրդը շաբաթ և կիրակի օրերին Բաքվում համաժողով կանցկացնի՝ նվիրված Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի կյանքի կոչմանը: Համաժողովին կմասնակցի դատավոր Դին Շպիլմանը, որը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի նախագահն է: Այդ ինստիտուտը դարձել է Եվրոպայում մեր առաքելության պատվարը՝ գրում են հոդվածագիրները:
Համաժողովի անցկացման վայրի ընտրության համար միայն մեկ պատճառ կա. ըստ այբբենական կարգի Ադրբեջանի հերթն է՝ ստանձնելու նախագահությունը Եվրոպայի խորհրդի նախարարական կոմիտեում:
Արդեն սահմանափակ թվով անկախ ՀԿ-ների շատ առաջնորդներ ներկայումս բանտում են, նրանցից շատերը՝ անօրինական ձեռնարկատիրության, իշխանության չարաշահման, պետական դավաճանության և հարկերի վճարումից խուսափելու կեղծ մեղադրանքներով:
Հոդվածագիրները նշում են, որ եվրոպացի այցելուները հավանաբար չեն հանդիպի 58-ամյա իրավապաշտպան Լեյլա Յունուսի հետ, որը ձերբակալվել էր հուլիսի 30-ին դավաճանության և այլ մեղարանքներով, որոնք նրա փաստաբանները նենգ են համարում: Կամ նրա ամուսնուն՝ 59-ամյա Արիֆ Յունուսին, որը ձերբակալվել էր 6 օր անց: Փաստաբանների խոսքով՝ սեպտեմբերի 23-ին տիկին Յունուսը ծեծի էր ենթարկվել Քուրդախանի կալանավայրի անվտանգության աշխատակցի կողմից:
Լուրջ անհանգստություններ կան տիկին Յունուսի և փաստաբան, իրավապաշտպան Ինտիգամ Ալիևի առողջական վիճակի վերաբերյալ: Տեղեկություններ կան, որ նրանք չեն ստանում իրենց պահանջած բժշկական օգնությունը:
Լրագրողները նույնպես պարբերաբար թիրախ են դառնում: Անցած ամիս քրեական գործ էր հարուցվել հետաքննող լրագրող և կոռուպցիայի ոխերիմ թշնամի Խադիջա Իսմայիլովայի դեմ՝ Ստրասբուրգում Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում ելույթից հետո: Նա այժմ ենթարկված է բանտում գտնվող մի քանի տասնյակ լրագրողներին ու բլոգերներին միանալու ռիսկին:
Հոդվածագիրները հիշատակում են Անար Մամադլիի մասին, որն անցած ամիս արժանացել էր Վացլավ Հավելի մրցանակին, որը հանձնվում է մարդու իրավունքների պաշտպանության ոլորտում գործունեության համար: Նա պարգևատրվել էր ընտրությունների և այլ ժողովրդավարական իրավունքների մոնիտորինգի համար: Նա դատապարտվել է 5.5 տարվա ազատազրկման:
Ընդհանուր առմամբ՝ Ադրբեջանը տարօրինակ վայր է թվում մարդու իրավունքների պաշտպանությունն առավել լավ իրագործելու հարցերը քննարկելու համար՝ գրում են հոդվածագիրները:
Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի սկզբունքներին հետևելու փոխարեն՝ Ադրբեջանը շարունակում է կիրառել օրենքը որպես քննադատներին լռեցնելու քաղաքական ակումբ:
Ինչպես շատ երկրներում, որոնց տնտեսությունների շարժն ապահովում են նավթային եկամուտները, Ադրբեջանի կոռումպացված իշխանական էլիտան հետաքրքրված չէ օրենքի գերակայությունը կյանքի կոչելով, ինչը կտանի իշխանությունից անխուսափելի անկման:
Հոդվածագիրները նշում են, որ միջոցառումը ցինիկաբար կօգտագործվի պետական ԶԼՄ-ների կողմից՝ լեգիտիմություն ավելացնելու գործող կառավարությանը, որը ոտնահարում է իրավունքները, որոնք Եվրոպայի խորհուրդը փորձում է պաշտպանել:
Եվ դեռ եվրոպացի դիվանագետներն ու դատավորները ծրագրում են գալ:
Թարգմանությունը՝ Աննա Անտոնյանի