Դեռ երկու-երեք տարի առաջ ռուսական ռոք երաժշտության ականավոր դեմքերից մեկը՝ ԴԴՏ խմբի մենակատար Յուրի Շևչուկը, հայտարարել էր, թե ԱՊՀ երկրներով շրջագայության ընթացքում Հայաստան չի այցելելու՝ ասելով, թե այստեղ երիտասարդություն չի մնացել, հազիվ մեկ միլիոն բնակչություն է մնացել: Շևչուկն առաջին երաժիշտը չէ, որ խոսում է Հայաստանի դատարկվելու մասին:
Գրեթե միաժամանակ համացանցում տարածվեց մի տեսանյութ՝ ՌԴ նախագահի թեկնածու Պուտինի և ինչ որ շրջանակների հանդիպումից, որտեղ է նաև Ռուսաստանի հայերի միության նախագահ Արա Աբրահամյանը: Նա զվարճալի ռուսերենով իր ուրախությունն է հայտնում Պուտինի թեկնածուական լինելիության առիթով, հայտարարելով, որ Ռուսաստանի բոլոր 2,5 միլիոն հայերը նույն կարծիքի են: Պուտինը, որ լսում է ոչ այնքան լավ քողարկված հեգնանքով, հանկարծ հարցնում է, թե իսկ ինչքան մարդ է ապրում Հայաստանում: Արա Աբրահամյանը ներքինիի համեստությամբ փորձում է ասել 3,5 միլիոն, ինչին Պուտինն առարկում է և ասում, որ իրականում շատ ավելի քիչ թվով մարդ է ապրում Հայաստանում:
Այս հայտարարությունները ոչինչ են իրականության առջև: Անցնող շաբաթ հայտնի դարձած պաշտոնական վիճակագրության տվյալներով` ընթացիկ տարվա առաջին ինն ամիսներին միայն օդային ճանապարհով՝ Երևանի և Գյումրիի օդանավակայաններով Հայաստանից մեկնածների և ժամանածների թվի բացասական տարբերությունը գերազանցում է 50 հազարը: Եվ սա միայն օդային ճանապարհով` այն դեպքում, երբ հսկայական քանակի մարդ Հայաստանից հեռանում է ավտոբուսներով՝ ինքնաթիռի տոմսի գումար չունենալու պատճառով:
Միևնույն ժամանակ, նախօրեին հայտնի է դարձել նաև, որ անցած ինն ամիսների ընթացքում Հայաստանի տասը հազարից ավելի քաղաքացիներ ընդունել են Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիություն: Հայտնի չէ, նրանք հրաժարվել են Հայաստանի քաղաքացիությունից, թե ոչ, սակայն որ հոգեբանական առումով հրաժարվել են՝ հաստատ է:
Ինչպես տեսնում ենք, Հայաստանի դատարկվելու իրողությունը ոչ թե հայի մտահոգություն է, այլ, թերևս, համընդհանուր համբավավոր տեղեկատվություն՝ այդ բառի, իհարկե, բացասական իմաստով, այդ բառի՝ նույնիսկ ողբերգական իմաստով:
Գույները խտացնելու կարիք իսկապես չկա, առավել ևս, որ Շևչուկն, անշուշտ, այն ժամանակ չափազանցրել էր թե՛ 1 միլիոն բնակչության, թե՛ երիտասարդության իմաստով: Հայաստանում բնակչությունը, բարեբախտաբար, այսօր էլ շատ հեռու է 1 միլիոնի նվազագույն շեմից, իսկ երիտասարդության մասով էլ Հայաստանում կան հրաշալի երիտասարդներ, որոնք գուցե քիչ են, բայց որոնց արժեքը ներկայումս շատ ավելի բարձր է երիտասարդ քաղաքացիական եռանդի, ակտիվության տեսանկյունից: Բայց խնդիրն իհարկե դա չէ, այլ այն, որ Հայաստանն այլևս աշխարհում հայտնի է դառնում իր արտագաղթով: Եվ սրա պատճառը ամենևին պետք չէ փնտրել այն մտահոգություններում, որ արտահայտվում է Հայաստանում ընդդիմության, փորձագետների, մամուլի միջոցների կողմից: Այդ ամենին հազիվ թե Շևչուկն ուշադրություն դարձրած լիներ:
Պարզապես Հայաստանից մարդկանց արտահոսքն այսօր էլ այնքան մեծ է դարձել, որ տեսանելի է արդեն ոչ միայն ներսից, այլ նաև դրսից: Սա է խնդիրը: Այդ տեսանելիությունն է այսօր կարծիք ձևավորում Հայաստանի մասին, այդ տեսանելիությունն է այսօր ձևավորում Հայաստանի միջազգային վարկանիշը, Հայաստանի պոտենցիալը, ոչ թե իշխանության մեծ-մեծ խոսքերն ու ամպագոռգոռ ելույթները:
Հայաստանն աշխարհին պատկերանում է ոչ թե որպես զարգացող, այլ որպես դատարկվող երկիր: Եվ եթե նույնիսկ համարենք, որ այս ամենում կա չափազանցության զգալի մաս, այդուհանդերձ, հենց միայն այն իրողությունը, որ մեր երկիրն այդպիսին է երևում դրսից, ինքնին օբյեկտիվ է դառնում: Սակայն այս ամենին Հայաստանի պատասխանը լինում է ոչ թե իրավիճակի համարժեք գնահատումն ու վերլուծությունը, այլ պարզունակ քարոզչության փորձը, որով դրսից ուրիշի աչքն ենք փորձում հանել, սակայն ընդամենը ներսում մեր աչքն ենք դուրս բերում: