«Առաջին լրատվական»–ի «Սիրանկյուն» հաղորդաշարի հյուրն է դերասան Հրաչյա Հարությունյանը:
-Պարո´ն Հարությունյան, գրեթե 30 տարի՝ 1970 թվականից սկսած, աշխատում եք Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնում: Արտերկրում թատրոնն արվեստի էլիտար ճյուղ է համարվում, և թատրոն գնալը թանկ հաճույք է: Այսօր, երբ այսքան թատրոններ ունենք, և կարծես թատրոնների հեղեղ է, որպես դերասան՝ արդյոք չե՞ք նկատում դրանց զտման անհրաժեշտությունը: Ընդհանրապես, գուցե դա՞ է, որ հաճախ անդրադառնում է որակի վրա, դերասանական լայն զանգվածի վրա, որովհետև…
-Ես դժվարանում եմ այդ հարցին պատասխանել: Կկարողանայի պատասխանել, եթե իմանայի, թե դա ինչպես պետք է արվի, ինչպես կարելի է անել այդ զտումը: Ամեն դեպքում, քանակի առումով, եթե դրա մասին է խոսքը, ես վատ բան չեմ տեսնում: Թող լինեն, թող շատ լինեն, թող ընտրություն լինի, և թող շատ ու շատ տարբեր տեսակի և տարբեր ճաշակի թեմաներով խոսեն: Այնպես որ, կարծում եմ՝ դա լավ է: Կարծում եմ՝ զտումը պետք է հանդիսատեսն անի:
-Չի՞ անդրադառնում դա որակի վրա:
-Որակի՞ վրա: Որակի վրա շատ բաներ են ազդում, բայց կարծում եմ՝ ոչ դա:
-Օրինակ` կարծիք կա, որ դերասանների մեծ մասը, որ հաճախ հարսանիքներ են վարում, թամադայություն են անում, իրենք պետք է զտվեն իրական մշակույթ, իրական արվեստ ունեցող դերասաններից, և պետք է լինի հատուկ…
-Ո՞վ պետք է դա անի:
-Հանդիսատե՞սը դարձյալ պետք է անի, ամեն ինչ հանդիսատեսի վրա չե՞ն գցում:
-Իսկ ո՞վ, իսկապես, ինձ հետաքրքիր է: Ես դա չեմ պատկերացնում, դրա պատասխանը չունեմ: Ես դա տեսնելով` ինքս էլ չասեմ՝ ցավ եմ ապրում, չէ´, ցավ չեմ ապրում, բայց իսկապես հաճելի չէ տեսնելը, որամեն ինչ խառնվում է իրար: Մեր իրականության մեջ շատ ու շատ բաներ են խառնված իրար, և Ձեր հարցը ճիշտ է: Ես ուղղակի ասում եմ, որ ես դրա պատասխանը չգիտեմ, և չգիտեմ, թե ինչպես է պետք դա անել, և թե ով պետք է անի, այն պատճառով, որ, ցավոք, որևէ տեղ ես կարգ ու կանոն չեմ տեսնում: Ինչպես ամենուր, այնպես էլ իմ բնագավառում իսկապես շատ-շատ բաներ խառնված են իրար:
-Այսինքն` տալիս են գլխավոր դերեր մեկին, ով կոմպետենտ չէ: Հետաքրքիր է` ինչպե՞ս եք դրամատիկական թատրոնում կարգավորում այս հարաբերությունները: Այնտեղ կան նոր դերասաններ, բայց հին դերասանները, հին անձնակազմը այնքան ամուր է կանգնած իր դիրքերում, կարծես չի երևում, թացը չորից կարծես զատված է այնտեղ:
-Ես հիմա ստիպված կլինեմ լավ, գովեստի խոսքեր ասել, որն ինձ համար միշտ դժվար է: Խոսել իմ մասին, այս դեպքում՝ իմ թատրոնի մասին, որովհետև լավ բաներ պետք է փորձեմ ասել, իսկ այնտեղ իմ ասած կարգ ու կանոնը քիչ թե շատ, կարծում եմ, նորմալ առումով գործում է: Ես 30 տարի է՝ այնտեղ եմ, և տեսել եմ, թե իրական աշխատանքն ինչպես է լինում, ինչպես է լինում սերնդափոխությունը, ինչպես են լինում մեծերի և երիտասարդների ճիշտ բաժանումները, ինչպես են երիտասարդները նոր դերեր ստանում, և ոչ թե այն խոսակցությունները, թե ավագները երիտասարդներին տեղ չեն տալիս: Գոնե մեզ մոտ չկա նման բան:
-Պարո´ն Հարությունյան, մի ժամանակ Դուք էլ էիք նկարահանվում սերիալներում, ու նաև այսօր շատ դերասաններ են, որպես այդպիսին, ռեալիզացման դաշտ դիտարկում սերիալը: Սա դարձյալ խնդիր չէ՞ լավ դերասանի համար: Նկատի ունեմ, որ պարզ է, որ գումար աշխատելը շատ դժվար է միայն դրամատիկական թատրոնի շրջանակներում: Այնուամենայնիվ, ինքներդ Ձեզ հետ կռիվ տալի՞ս էիք այդ ժամանակ:
-Այսպես ասեմ. մեր բոլոր հարցերը գալիս են մի բանից: Ես որ ասում եմ կարգ ու կանոն, նաև նկատի ունեմ, որ մեր շուրջը, ցավոք, բայց սիրողականությունը շատացել է, շատացել է ամենուր, այդ թվում՝ այն բնագավառում, որտեղ ես եմ զբաղված: Գալով սերիալներ ասվածին՝ ես շատ անգամներ ասել եմ դրա մասին, որ այն պետք է լինի, ամբողջ հարցն այն է, թե ինչպիսին լինի: Եթերում անճաշակություն չպետք է լինի, ես դա չեմ հասկանում:
-Չունենք ճաշակով անհատներ…
-…Եթե նույնիսկ անճաշակ է, իրեն մյուսը` երկրորդը, պետք է ասի, որ՝ գիտես ինչ, քո արած աշխատանքը լավը չէ, դա ուղղակի այնճաշակ է: Ես ավելի մասնագիտական բաներ չեմ ասում, ուղղակի վատն է, չպետք է անել: Չկա, ո´չ ասողը կա, ո´չ անողը: Իսկ մեր գործը, մեծ հաշվով և ընդհանրապես, միայնակ գործ չէ, կոլեկտիվ արվեստ է, ուզենք թե չուզենք, թե´ թատրոնում, թե´ հեռուստատեսությունում: Մեր գործը թիմային է, և դու ինչքան էլ փորձում ես շատ ժամանակ շատ բաների խառնվել, որպեսզի արդյունքը լավը լինի, միևնույն է, չես կարող բոլորի տեղն աշխատել: Շատ ժամանակ իսկապես լինում են սիրողականություն և անճաշակություն, և այդտեղ, դրա մեջ աշխատելն իրականում շատ բարդ է: Բայց նաև աշխատելու առումով, ախր…
-Այսինքն` դա միայն ֆինանսակա՞ն խնդիր է լուծում, թե՞ նաև ճանաչողություն հանրության շրջանում, ավելի ճանաչելի է դառնում…
-Ես չգիտեմ, ես, անկեղծ եմ ասում, ինձ դա շատ վաղուց չի հետաքրքրում: Դրա պատասխանը չունեմ, որովհետև, ասում են, ամեն մարդ նախ իր միջով է անցկացնում, թե ինչու է դա կատարվում, որպեսզի դրա պատասխանն ունենա: Ինձ համար իսկապես վաղուց դա կարևոր չի եղել` ճանաչվածություն, չճանաչվածություն կամ ճանաչվածության քանակ. չափման միավոր դարձնել, որ չափես, թե ինչքան է քո ճանաչվածությունը, դա հետաքրքիր չէ ինձ ուղղակի: Եվ նկարահանվելու դեպքում ես կարող եմ ասել, որ 10, եթե ոչ 20 առաջարկից 19-ը մերժվում են: Հիմա մեր հայտնի հեռուսատեսությունները երեկ էլ, առաջին օրն էլ իրենց շատ կարևոր`թեկուզ նոր սպասվող, եթեր նոր գնացող սերիալներում անում են առաջարկներ, ես իսկապես մերժում եմ, և կարծում եմ, որ դեռ երկար ժամանակ կմերժեմ, բայց…
-Մինչև չլինի Ձեր պատկերացրած որակը…
-Մինչև չլինի չէ. դու մտածում ես, որ կարող է և ինչ-որ բան փոխվել է, կարող է և ինչ-որ բան առաջ է գնում, և բացի դրանից՝ ես միշտ ասել եմ. մեր երկրում անընդհատ խոսում ենք փողի մասին, դա շատ կարևոր է, և կարևոր է իսկապես բոլորի համար, բայց դերասանի համար, կարծում եմ, կա էլ ավելի կարևոր մի բան, որի մասին շատ քիչ են խոսում. խոսքը մասնագիտական զբաղվածության մասին է: Ես ինքս էլ շատ ժամանակ, նույնիսկ շատ զբաղված լինելով հանդերձ, եթե երկու, երեք, չորս տարին մեկ, ոչ ավելի հաճախ, մտնում եմ հեռուսատեսություն, սերիալային որևէ նախագծում փորձ եմ անում, հավատացեք, առաջին հերթին լինում է, այ, այդ զբաղվածության հարցը, որովհետև մենք մեկ-երկու հեռուստատեսություն ունենք, իմ կարծիքով՝ չունենք կինո, նորից եմ ասում` մեկ-երկու ֆիլմ նկարահանվում է, բայց դա չի նշանակում, որ մեր երկիրը կինոարտադրություն ունի, չենք կարող համեմատել որևէ այլ երկրի հետ, այսինքն` մեզ մոտ դերասաններն ունեն մասնագիտական զբաղվածության այդ հարցը, և շատ ժամանակ դա պետք է, պետք է շփումը այլ դերասանների հետ, այլ ռեժիսորների հետ: Ինձ թվում է` ես հիմա լավ բաներից եմ խոսում, որը մեզ մոտ չկա` այդ շփումը, կապը, և չգիտեմ էլ, թե երբ կլինի:
-Պարո´ն Հարությունյան, նաև խնամիական կապեր ունեք անմիջապես քաղաքական գործչի հետ, որը…
-Դա իմ անձնականն է:
Ավելին՝ տեսանյութում:
