Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները հուլիսի 29-ին լրացուցիչ պատժամիջոցներ կիրառեց Ռուսաստանի Դաշնության «Ռոսսելխոզբանկի», Մոսկվայի բանկի և ՎՏԲ բանկի նկատմամբ: Հայտնի է, որ ՎՏԲ բանկը ներկայացված է նաև Հայաստանում, և այս պատժամիջոցները չեն կարող իրենց ազդեցությունը չունենալ նաև հայաստանյան մասնաճյուղի վրա:
Թեև պատժամիջոցներից անմիջապես հետո բանկը հաղորդագրությամբ տեղեկացրեց, որ կիրառված պատժամիջոցները ոչ մի կերպ չեն անդրադառնա ՎՏԲ-Հայաստան բանկի հաճախորդների վրա՝ բանկը շարունակելու է տրամադրել ծառայությունների ողջ տեսականին և կատարել պարտավորությունները ողջ ծավալով և բոլոր այն արժույթներով, որոնցով աշխատում էր մինչ այդ, այնուամենայնիվ, որոշ տեղեկություններով պատժամիջոցների պատճառով այս պահին արդեն իսկ հարցականի տակ է մի շարք լուրջ և խոշոր ֆինանսավորում պահանջող ծրագրերի հետագա ֆինանսավորման հարցը: Իսկ այդպիսի նախագիծ էր նաև Թեղուտի հանքերի շահագործման ծրագիրը, որի համար տարիներ առաջ ՎՏԲ բանկը պատրաստակամություն հայտնեց 300 միլիոն դոլարի չափով ֆինանսավորել հանքը շահագործողին: Այս պահին, սակայն, գումարի միայն մի մասն է հատկացվել՝ մոտ 180 միլիոն դոլար, և 120 միլիոնը դեռ պետք է հատկացվի բանկի կողմից:
Թեղուտցիների խոսքերով՝ այս պահին Թեղուտում հանքերի շահագործման աշխատանքները որոշակի դադար են առել, աշխատանքներն առաջվա պես թափով առաջ չեն գնում, բավական դանդաղել են: Հանքը շահագործող ընկերությունը Թեղուտից հանել է անգամ տեխնիկայի մի մասը, որը ձեռք էր բերվել հենց բանկի ֆինանսավորմամբ: Չնայած, Թեղուտի ակտիվիստների խոսքով, այդ տեխնիկայի մի մասը տարվել է Արցախ՝ Կաշենի հանքավայր, որտեղ ևս նույն ընկերությունը շահագործում է ոսկու հանքեր: Թեղուտցիները դժվարացան ասել՝ ինչով է պայմանավորված հանքի շահագործման աշխատանքների նվազումը: Մի մասն ուրախ էր, մյուս մասը՝ տխուր, քանի որ հնարավոր է՝ հայտնվեն աշխատանքը կորցնելու վտանգի առաջ: «Դե, գոնե աշխատում, մի փոր հացի փող ենք ստեղծում»,- դժգոհեց մի թեղուտցի:
Գյուղացիներից զատ, շատերը ստեղծված վիճակը կապում են հենց ՎՏԲ-ի նկատմամբ կիրառված սանկցիաների հետ:
Բնապահպան ակտիվիստ Եղիա Ներսիսյանը դժվարացավ ասել՝ այս վիճակն իրո՞ք սանկցիաների հետ է կապված, թե՞ ոչ, սակայն իր հերթին նշեց, որ Թեղուտում իսկապես որոշ խնդիրներ կան:
Եղիա Ներսիսյանը, սակայն, այստեղ այլ վտանգներ է տեսնում՝ կապված ՎՏԲ բանկի տրամադրած ֆինանսավորման հետ, որն, ըստ էության, իրականացվում է Ադրբեջանի կողմից: «Պատժամիջոցներից հետո, կամ եթե հանքի շահագործման աշխատանքներն իրենց չարդարացնեն, վարկային պարտավորություններ առաջանան, ապա ստացվում է, որ այդ հողերը կմնան ադրբեջանական ընկերությանը: Սա շատ վտանգավոր ծրագիր է, որի դեմ պայքարելը շատ ավելի կարևոր է»,- նշեց ակտիվիստը:
Նշնք, որ արդեն իսկ հրապարակված տեղեկությունների համաձայն՝ Ադրբեջանի կառավարությունը, ի դեմս Ադրբեջանի պետական նավթային ֆոնդի, շուրջ 3 % բաժնեմաս ունի «ՎՏԲ բանկ» ԲԲԸ-ում: Իսկ «ՎՏԲ բանկ» ԲԲԸ-ն Հայաստանում գործող «ՎՏԲ-Հայաստան» բանկի 100-տոկոսանոց բաժնետերն է: Ստացվում է, որ «ՎՏԲ բանկ»-ի միջոցով Արդբեջանը ֆինանսավորում է Թեղուտի հանքարդյունաբերության ծրագիրը:
Նշենք նաև, որ Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարանը սկսել է քննել Թեղուտ և Շնող գյուղերի բնակիչների գանգատն ընդդեմ Հայաստանի Հանրապետության: ՄԻԵԴ-ն արդեն հարցեր է ուղղել Հայաստանի կառավարությանը:
