«Ժառանգություն» կուսակցության խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Ռուբիկ Հակոբյանը հայտարարել է, որ իշխանությունները չեն կատարել ոչ իշխանական քառյակի 12 կետերից և ոչ մեկը, ու այլևս անիմաստ է կառավարության հրաժարականի հարց բարձրացնել, պետք է բարձրացնել ամբողջական իշխանափոխության հարց: Ասել է թե` պետք է բարձրացնել Սերժ Սարգսյանի պաշտոնանկության հարցը:
Իրապես, առնվազն ծիծաղելի և անհեթեթ կլինի, եթե ոչ իշխանական քառյակը աշնանը նորից բարձրացնի կառավարության փոփոխության հարց: Բայց Սերժ Սարգսյանի պաշտոնանկության հարցի բարձրացումն էլ իսկական փորձություն է լինելու քառյակի համար, որն ամեն գնով առ այսօր խուսափել է այդ հարցից: Այստեղ գլխավոր խոչընդոտը ԲՀԿ-ն ու ՀՅԴ-ն են, առնվազն հայտարարությունների մակարդակում: ՀԱԿԿ-ն ու «Ժառանգությունը» գոնե չեն խորշում բացահայտ և բարձրաձայն ասել, որ Սերժ Սարգսյանի հրաժարական են պահանջում: Իհարկե, հարկ է արձանագրել ի սկզբանե, որ նման հայտարարություններն, ըստ էության, դեռ ոչինչ են, որովհետև Սերժ Սարգսյանի հրաժարական պահանջող ուժերը մինչև վերջ առիթներ չեն փնտրի ինքնարդարացման և ԲՀԿ-ի պոչից կպած մնալու համար:
Վերջին հաշվով, ոչ իշխանական քառյակում թելադրում է ԲՀԿ-ն, և սրանով ամեն ինչ ասված է՝ եթե Սերժ Սարգսյանի հրաժարական պահանջող ուժը շարունակում է մնալ ԲՀԿ-ի հետ միևնույն քառյակում, ապա առնվազն քանի դեռ ԲՀԿ-ն չի հայտարարել Սարգսյանի հրաժարական պահանջելու մասին, արժեք չունեն նաև այդ մյուս ուժերի հայտարարությունները: Իսկ ԲՀԿ-ն դեռ չի հայտարարել նման պահանջի կամ մոտեցման մասին: Ավելին` ԲՀԿ-ն նույնիսկ խուսափում է խոսել առկա իրավիճակի համար Սերժ Սարգսյանի ուղղակի պատասխանատվության մասին:
Իսկ այդ մասին համեմատաբար ակտիվ և համեմատաբար հստակ ու կոնկրետ խոսող նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանն էլ ԲՀԿ-ում սահուն կերպով մղվեց լուսանցք, և այսօր նույնիսկ ռուսական լրատվամիջոցներում հրապարակումներ են լինում այն մասին, որ Վարդան Օսկանյանը դուրս է գալու ԲՀԿ-ից և ստեղծելու է իր առանձին կուսակցությունը: Սա բոլոր առումներով տրամաբանական որոշում կլինի, քանի որ Օսկանյանն, անկախ ամեն ինչից, ոչ մի կերպ այդպես էլ չձուլվեց ԲՀԿ-ի համայնապատկերին, ինչպիսի վերաբերմունք էլ որ մենք ունենանք Օսկանյանի հանդեպ, միևնույն է` նա ըստ էության շահեկանորեն առանձնանում էր այդ համայնապատկերից: Թեև, նախկին արտգործնախարարն ինքը, ըստ էության, դեռ որևէ կերպ չի արձագանքել այդ տեղեկություններին, հետևաբար վաղ է ռուսական մամուլի հրապարակումներից հեռուն գնացող հետևություններ անել:
Այնուհանդերձ, խնդիրը, մեծ հաշվով, չի սահմանափակվում միայն հրաժարականի պահանջով: Խոսքը դրա իրականացմանն ուղղված գործողությունների մասին չէ, այլ այն մասին, որ Հայաստանի հասարակությունը վաղուց դուրս է եկել, այսպես ասած, առաջնային ընկալումների «տարիքից» և իշխանափոխության գործողությունների աջակցելու համար պահանջում է ավելին: Մասնավորապես, հրաժարականի և փոփոխության առաջնային պահանջին զուգահեռ, հասարակությունն ուզում է որոշակի ուրվագծեր նաև նոր իշխանությունների մասով, որպեսզի հասկանա, թե ինչին է աջակցում՝ ում է հեռացնում և ում է բերում իշխանության:
Նախկինում հասարակությունը միգուցե և նման հարցադրումներ չուներ, սակայն այս ընթացքում շատ բան է տեսել, տեսել է լիովին հակադիր ուժերի, միմյանց մարդասպանության մեջ մեղադրող ուժերի միավորում, և այս իսկ պատճառով էլ հասարակությունն իր համար երաշխիքների հնարավորինս բարձր աստիճանը տեսնում է հնարավորինս շատ հարցադրումներ ներկայացնելու և պատասխաններ ստանալու մեջ: Այլապես, մարդիկ տարակուսում են, թե ինչ կարող է լինել, եթե իշխանություն են գալիս Մարտի 1-ի համար միմյանց մեղադրող ուժերը` միասին, ՀԱԿ-ն ու ԲՀԿ-ն: Իսկ Մարտի 1-ը սովորական քաղաքական միջոցառում կամ իրարանցում չէր, այլ մարդասպանություն:
Եվ ուրեմն` հասարակությունը ներկայացնում է երկրորդ դասի հարցերը: Մասնավորաբար, եթե ասվում է, որ այսօրվա իշխանությունների այլընտրանքը քառյակն է, հասարակության մոտ հարց է առաջ գալիս՝ քառյակը ի՞նչ տեսքով, ա՞յս տեսքով: Եթե այո, ապա ո՞վ է քառյակի նախագահի թեկնածուն, վարչապետի թեկնածուն, կառավարության կազմը ո՞րն է: Չէ՞ որ մենք տեսնում ենք, թե ինչքան տարբեր են կարծիքները քառյակում մի շարք հարցերի վերաբերյալ: Այդ դեպքում ինչպե՞ս կարող է քառյակն ինքնին լինել իշխանություններին այլընտրանք, եթե նրանք հազիվ են միակարծիք ընդամենը իշխանություններին հեռացնելու հարցում, եթե նրանք մի քանի ամիս առաջ նույնիսկ վարչապետի ընդհանուր թեկնածու չկարողացան ունենալ, ուր մնաց նախագահի:
Այդ հարցերը գուցե թե հարիր լինեին ընտրական շրջաններին, և տրամաբանական լիներ, որ կատարվում է իշխանափոխություն, իսկ հետո արդեն ընտրությունների միջոցով հասարակությունը նոր իշխանություն է ձևավորում: Սակայն, բնականաբար, այդպես չի լինում, երբ ինչ-որ մեկը հեռանում է իշխանությունից կամ հեռացվում, ինչ-որ մեկը նրա փոխարեն գալիս է: Իսկ քանի որ Հայաստանում իշխանություններն ու ոչ իշխանությունները շատ են սերտաճած, այդ ինչ-որ մեկը, մեղմ ասած, կլինի նույն իշխանական համակարգից, ինչի հարցում շատ մեծ դեր է կատարելու այն, որ Հայաստանում չկա կայացած քաղաքական համակարգ, էլ չասած իրավական համակարգի մասին:
Նման պայմաններում, հասարակական անվտանգության տեսանկյունից գերկարևոր է դառնում հստակ պատասխանը, թե հասարակությունն ո՞ւմ է իշխանության բերելու՝ պայքարին իր աջակցությամբ, կամ ի՞նչն է իշխանության բերելու՝ գաղափա՞րը, ծրագի՞րը, թե՞ ոմանց կարոտը: Այս հարցերը, հանրային և պետական զարգացման տեսանկյունից, այսօր շատ ավելի կարևոր են, քան այն, թե ում հրաժարականի հարցը կբարձրացնեն այս անգամ: Ավելին` երբ հանրությանն այդ հարցերի պատասխանի փոխարեն կերակրում են արդեն տասնամյակներ շարունակվող հրաժարականների կլիշեյապատ հռչակագրերով, դրանով ըստ էության ապահովվում է իշխանական համակարգի երկարակեցությունը:
Լուսանկարը՝ civilnet.am-ի
