Հայաստանը կարող է բոյկոտել և չմասնակցել Էրդողանի երդմնակալությանը, բայց դա ոչինչ չի տա

«Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանի հետ:

-Պարոն Մելքոնյան, Հայաստանը պետք է մասնակցի Թուրքիայի նախագահի երդմնակալության արարողությանը՝ հաշվի առնելով նաև այն, որ Էրդողանն իրեն հայ անվանելն անգամ վիրավորական է համարում:

-Երկու հարևան երկրները կարող են ունենալ տարատեսակ խնդիրներ, բայց կան պրոտոկոլային, արարողակարգային դրույթներ և որոշակի պարտավորություններ, որոնք շատ հաճախ պահպանվում են, և սա, կարծում եմ, այդ դեպքերից մեկն է, երբ մենք ունենք ոչ միայն տարատեսակ խնդիրներ Թուրքիայի հետ, և ոչ միայն հակահայակական հստակ ուղվածություն ունեցող պետություն է Թուրքիան, այլև մենք չունենք դիվանագիտական հարաբերություններ այդ երկրի հետ, ունենք փակ սահմաններ, բայց, այնուամենայնիվ, Թուրքիայի պաշտոնական իշխանությունների կողմից արվել է հրավեր՝ մասնակցելու Թուրքիայի նախագահի երդմնակալությանը, որը այս անգամ բոլորովին տարբեր է լինելու, և նաև այս ընտրություններն են տարբեր նախորդ ընտրություններից:

Կարծում եմ, զուտ դիվանագիտական արարողակարգային նկատառումներից ելնելով՝ պետք է որոշակի արձագանք տանք: Կարծում եմ, համաչափ է արձագանքը՝ արտգործնախարարության բարձրագույն ղեկավարության կազմով մասնակցությունը: Նշեմ, որ երկու երկրները՝ Հայաստանն ու Թուրքիան, նմանատիպ նախադեպեր ունեցել են՝ տարբեր առիթների դեպքում հանդիպումներ և այցելություններ:

-Նկատի ունե՞ք ֆուտբոլային դիվանագիտությունը:

-Ֆուտբոլային դիվանագիտությունից առաջ: Օրինակ՝ ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը մասնակցել է Թուրգութ Օզալի ՝ Թուրքիայի նախկին նախագահի թաղման արարողությանը: ՀՀ տարբեր պաշտոնյաներ, օրինակ՝ ԱԺ նախագահը 90-ականներին, կարծեմ՝ Բաբկեն Արաքցյանը և այլ պաշտոնյաներ տարբեր առիթներով այցելել են: Թուրքիայի կողմից ևս տարբեր կալիբրի պաշտոնյաներ նմանատիպ արարողակարգային այցեր ունեցել են: Սա նաև ունի խորհրդային ավանդույթներ: Իհարկե, կարող ենք, որպես քաղաքական դեմարշ, բոյկոտել և չմասնակցել այդ երդմնակալությանը՝ սա նույնպես տարբերակ է, բայց ընտրվել է այս տարբերակը:

-Իսկ ո՞րն էր ավելի նախընտրելի՝ դեմա՞րշը, թե՞ ընդունելը:

-Դեմարշը, կարծում եմ, իր տեղն ունի, և այն շոշափելի ոչինչ չի տալու: Այցն էլ ոչինչ չի տալու: Ուղղակի կարող է այս այցի ժամանակ լինեն դեկլարատիվ հայտարարություններ, գուցե ինչ-որ հանդիպումներ։ Սա ուղղակի, կարծում եմ, պահպանվել է էթիկան, և նաև, եթե հիշողությունս ինձ չի դավաճանում, հոկտեմբերի 27-ի դեպքերից հետո թաղման արարողության ժամանակ, կարծում եմ, Թուրքիան որոշակի պատվիրակությամբ մասնակցել է արարողությանը: Սա նորմալ ընդունված երևույթ է:

Չմոռանանք, որ Թուրքիան և Հայաստանը հարևան պետություններ են և նման շփումներ լինելու են, որովհետև Ցեղասպանության հարց ունեն իրար հետ, տարածքային հարց ունեն:

Չեմ կարող չհամաձայնել, որ ինքը՝ Էրդողանը, խնդրահարույց անձ է, և նրա երդմնակալությանը մասնակցելը, ինչ խոսք, կարող է հասարակության մեջ որոշակի տարընկալումներ առաջացնել, բայց մենք գործ ունենք Թուրքիայի ժողովրդի ընտրած նախագահի հետ:

 

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում։