Ռուսաստանի նկատմամբ արևմտյան երկրների պատժամիջոցների ազդեցությունը կարող է մի քանի ուղղություն ունենալ: Եվ այդ պատժամիջոցները կարող են ազդել ոչ միայն ՌԴ-ի, այլև բոլոր կողմերի, այդ թվում նաև Հայաստանի վրա: Այս մասին «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց «Arrow Global» ներդրումային ընկերության հիմնադիր, տնտեսագետ Սամսոն Ավետյանը: Իսկ ՀՀ-ի համար դրական ազդեցությունն այն կարող է լինել, որ մենք վերջապես արտադրությունը և արտահանումը խթանելու մասին կսկսենք մտածել:
«Բայց այստեղ հարց է առաջանում, թե արդյոք մենք ունե՞նք այդ ծավալները: Այնպես չէ, որ մենք այսօր 100 միավոր ծիրան ունենք, 50-ը արտահանում ենք, 50-ը մեզ մոտ է: Եթե մենք ուզում ենք ՌԴ արտահանել, խոսք կլինի շատ ավելի մեծ ծավալների մասին: Կամ արդյոք մենք այդ 100-ը մեկ տարվա ընթացքում կարո՞ղ ենք դարձնել 200 կամ 300: Դա ներդրումներ ու ժամանակ է պահանջում: Այսինքն՝ հարց է առաջանում, թե արդյոք մենք ունե՞նք այդ ապրանքը, որ արտահանենք: Երկրորդ խնդիրն այն է, որ, իմ կարծիքով, ՌԴ-ն կփորձի այդ պատժամիջոցներն օգտագործել և նոր դաշնակիցներ գտնել, օրինակ՝ Լատինական Ամերիկայում, Եգիպտոսում կամ այլուր: Այնպես որ՝ հարց է առաջանում, թե մենք կկարողանա՞նք այդ շուկայում նոր տեղ գրավել, թե՞ այն կտրվի այլ երկրների»,- ասում է Ս.Ավետյանը:
Տնտեսագետի կարծիքով՝ Հայաստանի պարտքը և արտագաղթը ավելացել են այն պատճառով, որ մեր երկիրը տարիներ շարունակ ավելի շատ ներմուծել, քան թե արտահանել է: Նրա խոսքով՝ մեր երկիրը արտահանման տեսակետից ապրանքների բազմազանություն չունի: Եվ այդ դեպքում առայժմ կարող է զարգացնել գյուղմթերքի և IT ոլորտները: Իսկ ինչ վերաբերում է ՌԴ-ի նկատմամբ պատժամիջոցների ազդեցությանը, ապա, նրա խոսքով, նման դեպքերում անգամ բացասական սպասումների առկայությունը կամ դրական սպասումների բացակայությունը վատ ազդեցություն են ունենում տնտեսական զարգացումների վրա: Նման դեպքում գործարար միջավայրում ներդրումներ կատարելու հետ կապված վստահությունն է կորչում: Իսկ այդ պատժամիջոցներից զատ բացասական սպասումներին կամ վստահության կորստին նպաստում է նաև այն հանգամանքը, որ ներդրողները դեռ չգիտեն՝ ՀՀ-ն կանդամակցի՞ վերջապես Եվրասիական տնտեսական միությանը, թե՞ ոչ:
Ինչ վերաբերում է այն հանգամանքին, թե նման պայմաններում ինչպե՞ս պետք է վարվի Հայաստանը, ապա Ս.Ավետյանի կարծիքով՝ ներկրման փոխարեն պետք է հնարավորինս զարգացնել արտադրությունը և դիվերսիֆիկացնել արտահանումը: Այսինքն՝ արտահանման դեպքում չկենտրոնանալ միայն Ռուսաստանի վրա, որպեսզի այդ երկրի տնտեսության մեջ առկա բացասական երևույթները շոկային վիճակներ չառաջացնեն Հայաստանի տնտեսության մեջ:
Ս.Ավետյանի հետ հարցազրույցն ամբողջությամբ դիտե՛ք տեսանյութում: